Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2014

Βολέμια, το δέντρο που αναστήθηκε

Πρέπει να υπάρχουν στον κόσμο πολλά είδη φυτών που, εμείς οι άνθρωποι, ακόμη δεν γνωρίζουμε την ύπαρξή τους. Συνήθως πρόκειται για ποικιλίες ή υβρίδια προερχόμενα από ήδη γνωστά φυτά. Πιο σπάνιο είναι το φαινόμενο της ανακάλυψης ζωντανών φυτών που γνωρίζαμε την ύπαρξή τους μόνον από απολιθώματα και θεωρούσαμε προ πολλού εξαφανισμένα. Μια τέτοια περίπτωση είναι η βολέμια (Wollemia nobilis). 

Το Εθνικό πάρκο Wollemi βρίσκεται στη Νέα Νότιο Ουαλλία της Αυστραλίας, 200 χλμ. από το Σίδνεϊ. Εκεί το 1994, ο David Noble, ένας εργαζόμενος του πάρκου ανακάλυψε μέσα σε μία στενή κοιλάδα μερικά δέντρα των οποίων η εμφάνιση ήταν κάτι μεταξύ πεύκου και αροκάριας. Έχοντας βοτανικές γνώσεις αντιλήφθηκε ότι ήταν κάτι διαφορετικό. Συγκριτικές μελέτες με υπάρχοντα και απολιθωμένα είδη αροκάριας έδειξαν ότι επρόκειτο για ένα νέο είδος φυτού του οποίου τα νεώτερα - ή καλύτερα, τα λιγότερο παλιά- ευρεθέντα απολιθώματα έχουν ηλικία 2.000.000 ετών. 

Wollemia noblis
Νεαρή βολέμια. (Φωτ. Τ.Α.)
Σπόροι του διαδόθηκαν σε βοτανικούς κήπους όλου του κόσμου έτσι ώστε να προστατευθεί και να πολλαπλασιαστεί το «αναστημένο» φυτό, επειδή οι βολέμιες που γνωρίζουμε ότι υπάρχουν και «ζουν ελεύθερες» στη Φύση είναι οι περίπου 100 που βρίσκονται στο Εθνικό πάρκο Wollemi. Στην Ελλάδα ήρθαν τουλάχιστον δύο φυτά από το Βοτανικό κήπο της Βιέννης, με τελικό προορισμό ελληνικούς βοτανικούς κήπους. Παρουσιάστηκαν στο κοινό στην Ανθοκομική Έκθεση της Κηφισιάς το 2005.   

Οι φωτογραφίες που παρουσιάζονται εδώ είναι από τον Βοτανικό κήπο του Kew στο Λονδίνο. Τα φυτά είναι ηλικίας περίπου 10 ετών. ΄Ενα απ’ αυτά βρίσκεται προστατευμένο μέσα σε ένα μεγάλο μεταλλικό κλουβί, πιο πολύ για να αντιληφθεί ο επισκέπτης πόσο πολύτιμο είναι παρά για την προστασία του μια και μέσα στον ίδιο βοτανικό κήπο βρίσκονται διάσπαρτα μερικές ακόμη βολέμιες, «ελεύθερες» εκτός κλουβιού δηλαδή. 

Wollemia nobilis
Βοτανικοί κήποι του Kew. Η βολέμια (Wollemia nobilis) σε ... κλουβί. (Φωτ. Τ.Α.)
Εφ όσον όλα πάνε καλά, σε μερικά χρόνια η βολέμια αυτή θα πρέπει να ελευθερωθεί αφού στην πατρίδα της φτάνει τα 35 μ. ύψους. Φαίνεται ότι τα καταφέρνει καλά με το κρύο μια και υπάρχουν αναφορές για αντοχή της ακόμη και στους -12 ℃, ενώ τα έχει καταφέρει ακόμη και με τη ζέστη των 45 ℃. Ισως στο μέλλον να αποδειχτεί ένα χρήσιμο δέντρο για καλλωπιστικούς σκοπούς όχι μόνο στο χώμα των κήπων αλλά και σε μεγάλες γλάστρες ή ζαρντινιέρες. Στην Αυστραλία πάντως προσπαθούν να το προωθήσουν ως χριστουγεννιάτιο δέντρο μια και εκεί τα έλατα δεν τα βγάζουν πέρα. 

Wollemia noblis
Λεπτομέρεια των φύλλων της βολέμιας. Η νεαρή βλάστηση έχει ανοιχτό πράσινο χρώμα. (Φωτ. Τ.Α.)
Πολλές πληροφορίες για τη βολέμια μπορεί να βρει κανείς στην ιστοσελίδα: www.wollemipine.com

Δευτέρα 3 Νοεμβρίου 2014

Ερασιτέχνης Κηπουρός 25

Το 25ο τεύχος του Ερασιτέχνη Κηπουρού είναι στα περίπτερα. 

Αναζητήστέ το για να βρείτε πώς μπορούν να καλλιεργηθούν 6 χειμωνιάτικα λαχανικά σε παρτέρι μόλις 4,5 τετραγωνικών μέτρων και για να έχετε τις δικές σας φράουλες την ερχόμενη άνοιξη. 
Για τον κήπο και τη βεράντα υπάρχουν ιδέες και προτάσεις που εμπνέουν: Συνθέσεις ανθοφόρων για ζαρντινιέρες από τη Μάριβη Λάμπου· Πάρκο του 19ου αιώνα στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας· Κήπος σε προάστειο της Πάτρας· Κτήμα στην Εύβοια· αζαλέες σε μεγάλη ζαρντινιέρα· το φυτώριο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. 
Το φθινόπωρο έχει τα δικά του χρώματα και τα γιαπωνέζικα σφενδάμια το έχουν. Το «απέραντο γαλάζιο» του πλουμπάγκο μοιάζει να ξέχασε πως το καλοκαίρι τέλειωσε. 

Erasitechnis Kipouros 25

Αν θέλουμε την άνοιξη να έχουμε τουλίπες, φρέζιες, νάρκισσους, κρόκους, νεραγκούλες και ανεμώνες, πρέπει να ασχοληθούμε τώρα. Τα μυστικά της φύτευσης των φθινοπωρινών βολβών σε 8 σελίδες. 
Για τον οπωρώνα, εργασίες φυτοπροστασίας και μια ιδέα-πρόταση, φυτεύουμε το λάιμ
Και για όποιον θέλει να μάθει: πολλαπλασιασμός με μοσχεύματα και καταβολάδες και μεταφυτεύση σε μεγαλύτερη γλάστρα. 

Και στο έξτρα συνοδευτικό τεύχος τα περιεχόμενα όλων των τευχών από το 1ο έως και το 25ο.

Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2014

Εργασίες του Νοεμβρίου


ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

Καλλωπιστικά
Η στιγμή είναι καλή για να μετακινήσουμε αειθαλή φυτά από ένα σημείο του κήπου σε άλλο. 

Φυτεύουμε αειθαλείς θάμνους και δέντρα. 

Κόβουμε και βάζουμε στο έδαφος ή σε γλάστρες μοσχεύματα από φυλλοβόλα καλλωπιστικά όπως είναι, η δεύτσια, η μπουντλέια, η σπειραία, η φορσίθια, ο φιλάδελφος, το ιπποφαές, η τσιντόνια και άλλα. 
Σε γλάστρες βάζουμε μοσχεύματα από αειθαλή καλλωπιστικά όπως ο πυράκανθος, ο ράμνος, το μυόπορο, το βιβούρνο


Μαζεύουμε τα πεσμένα φύλλα του κήπου μέσα σε σακούλες για να φτιάξουμε φυλλόχωμα. Ανοίγουμε τρύπες στα πλαϊνά της σακούλες και τις κλείνουμε από πάνω.

Τώρα είναι η τελευταία ευκαιρία για να φυτέψουμε τους βολβούς και τα ριζώματα που θα ανθίσουν την άνοιξη. Τέτοια είναι, η τουλίπα, η φρέζια, ο νάρκισσος κ.ά. 

Κλαδέματα
Κλαδεύουμε τα ρείκια μετά την ανθοφορία. 

Κλαδεύουμε τους φυτικούς φράχτες και τις μπορντούρες, αν δεν το κάναμε νωρίτερα το φθινόπωρο. 

Κλαδεύουμε τις κάννες χαμηλά, λίγο πάνω από το χώμα. 

Αν βρισκόμαστε σε περιοχή που δεν έχει χιόνια και πάγους, κλαδεύουμε τη μπουντλέια (Buddleja davidi).

Λαχανικά
Ξεριζώνουμε από τον λαχανόκηπο τα καλοκαιρινά λαχανικά που ολοκλήρωσαν την παραγωγική τους ζωή. 

Σπέρνουμε, ρεβύθι, αντίδι, άνηθο, καυκαλήθρα και μυρώνι και φυτεύουμε σκόρδα. 

Σπέρνουμε ψυχανθή (π.χ. φακές) με σκοπό τη χλωρή λίπανση. Δηλαδή, φρεζάρουμε το περιβόλι ή το σκαλίζουμε, το κάνουμε επίπεδο και μετά σπέρνουμε. Οταν τα φυτά φτάσουν στο στάδιο της έναρξης της ανθοφορίας, τότε θα τα ενσωματώσουμε στο έδαφος με σκάλισμα ή φρεζάρισμα. Το άζωτο που έχουν δεσμεύσει στις ρίζες τους τα ψυχανθή και ό,τι άλλο θρεπτικό στοιχείο έχουν θα παραμείνει στο έδαφος για να χρησιμοποιηθεί από τα λαχανικά που θα καλλιεργήσουμε την άνοιξη. 

Καρποφόρα
Σκάβουμε τους λάκκους όπου θα φυτέψουμε γυμνόρριζα καρποφόρα. Απλώνουμε καλά χωνεμένη κοπριά ή κομπόστ γύρω από τους λάκκους των φυτών μας. Ξεκινάμε από τα πλέον ευαίσθητα στο κρύο και μετά προχωρούμε σε αυτά που κινδυνεύουν λιγότερο.