Τρίτη 17 Δεκεμβρίου 2013

Πότε ανθίζει η αζαλέα ... κανονικά;

Για τον πολύ κόσμο η αζαλέα είναι ένα από τα ανθισμένα φυτά των Χριστουγέννων και των μαιευτηρίων. Στην πραγματική ζωή όμως, φυσιολογικά δηλαδή, αυτή δεν ανθίζει ούτε τα Χριστούγεννα ούτε όποτε επισκεπτόμαστε ένα μαιευτήριο. Οι ολάνθιστες αζαλέες που βρίσκουμε στην αγορά απ’ τα μέσα του φθινόπωρου μέχρι τα μέσα της άνοιξης περίπου, είναι «φορτσαρισμένες». Δηλαδή οι καλλιεργητές τις υποβάλλουν σε ειδικές συνθήκες έτσι ώστε να έτοιμες για τις άφθονες ονομαστικές και άλλες γιορτές που έχουμε από το Νοέμβριο μέχρι και τον Ιανουάριο. 

Αζαλέα
Αζαλέα φωτογραφημένη κάποιον Μάιο (φωτ. Τ.Α.)

Οσοι έχουν στον κήπο ή στη βεράντα τους μία αζαλέα ξέρουν καλά ότι θα δουν τα λουλούδια της κάποια στιγμή μέσα στην άνοιξη, απ’ το Μάρτιο μέχρι το Μάιο περίπου. Θα μείνουν έτσι για 5-6 εβδομάδες περίπου αν δεν έρθει καμιά ξαφνική και πρόωρη ζέστη που θα αναγκάσει τα άνθη να πέσουν νωρίτερα. Αν λοιπόν αυτή την περίοδο (είτε λόγω ... εορτών, είτε λόγω ... μαιευτηρίου) βρεθήκατε να έχετε μια αζαλέα τότε να ξέρετε ότι, πρώτον, προφανώς δεν θα βγάλει νέα άνθη την άνοιξη που έρχεται και δεύτερο ότι μπορεί να της χρειαστούν 1-2 χρόνια για να συνέλθει και ανθίζει στην ώρα της. 

Αζαλέα
Αζαλέα φωτογραφημένη στις αρχές Μαρτίου (φωτ. Τ.Α.)

Κυριακή 15 Δεκεμβρίου 2013

Ερασιτέχνης Κηπουρός 20

Από την Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου βρίσκεται στα περίπτερα το νέο τεύχος του Ερασιτέχνη Κηπουρού

   

Μαζί του θα βρείτε το καθιερωμένο πια δωράκι του τέλους της χρονιάς. Δηλαδή το ημερολόγιο της επόμενης. Το 2015 για τον Ερασιτέχνη Κηπουρό είναι αφιερωμένο στους καρπούς. 


Διαβάστε στο κυρίως τεύχος: 
Τα μυστικά της λεμονιάς
Πανσέδες
Καρότο
Μπιζέλι
Μαόνια
Ναντίνα
Στατική
Αλυσοπρίονα
και άλλα πολλά

Σάββατο 14 Δεκεμβρίου 2013

Χριστουγεννιάτικο έλατο για τη βεράντα;

Τα έλατα δεν μπορούν να ευδοκιμήσουν μέσα σε γλάστρες, ακόμη και στις πιο μεγάλες. Αν όλες οι άλλες συνθήκες (κλίμα, χώμα, πότισμα) είναι ιδανικές θα μπορέσουν να επιβιώσουν αλλά δεν πρόκειται να γίνουν μεγάλα. Με αυτά τα δεδομένα αν κάποιος θέλει να στολίσει τα Χριστούγεννα ένα ζωντανό έλατο με ρίζες στη βεράντα του θα πρέπει κάποια στιγμή, όταν περάσουν οι γιορτές να το φυτέψει στον κήπο του. Διαφορετικά πρέπει να ψάξει για άλλα είδη φυτών. 


Κεφαληνιακό έλατο
Κεφαλληνιακά έλατα σε γλάστρες (φωτ. Τ.Α.)

Γενικά τα κωνοφόρα, και όχι μόνο τα έλατα, δυσκολεύονται στις γλάστρες. Μεταξύ των πιο βολικών για αυτό το σκοπό είναι κάποια είδη βολικά είναι κάποια είδη τούγιας που δεν γίνονται τεράστια όπως είναι η Thuya occidentalis Smaragd (ή Emeraude) και η Thuya orientalis Aurea Nana. Και τις δύο τις βρίσκουμε εύκολα σε φυτώρια, την πρώτη την αναζητούμε με το όνομα «τούγια έμεραλντ» και την δεύτερη με το «τούγια αουρέα νάνα». 


Τούγια
Τούγια (φωτ. Τ.Α.)

Πέραν αυτών υπάρχουν ένα σωρό άλλα φυτά που γίνονται μεγάλα, ευδοκιμούν σε γλάστρες, μπορούν να στολιστούν και είναι αειθαλή. Η Δάφνη του Απόλλωνα είναι ένα απ' αυτά. Η καμέλια γίνεται και αυτή μεγάλη μέσα σε μια μεγάλη γλάστρα και αν έχει σκιά το καλοκαίαι ο χώρος που θα τη βάλουμε, τότε θα ευδοκιμήσει. Στη νότιο Ελλάδα, κάποιο εσπεριδοειδές μπορεί να γίνει πολύ καλό σε γλάστρα και να δίνει και καρπούς. 


Καμέλια
Μια υπέροχη καμέλια μέσα σε μια άθλια γλάστρα. Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη την 1η Ιανουρίου και η καμέλια είναι ολάνθιστη. (φωτ. Τ.Α.)

Με άλλα λόγια αν δεν μπορούμε να έχουμε ένα πραγματικό, γνήσιο και αληθινό έλατο στη βεράντα μας υπάρχουν πολλά άλλα φυτά που μπορούν να το αντικαταστήσουν με επιτυχία. 

Δείτε ακόμη σχετικά με το έλατο: 
Κλαδεύεται το έλατο;
Φυσικό έλατο με ρίζες. 
Φυσικό έλατο κομμένο. 
Γιατί πέφτουν οι βελόνες του ελάτου;

Τρίτη 10 Δεκεμβρίου 2013

Φυσικό έλατο με ρίζες

Εκτός από κομμένα έλατα βρίσκουμε στην αγορά και έλατα μέσα σε γλάστρες. Είναι φυτά που έχουν ρίζες και μπορούν μετά τις γιορτές να φυτευτούν στο χώμα του κήπου και να μεγαλώσουν εκεί. Πριν επιλέξτε κάτι τέτοιο σιγουρευτείτε ότι το κλίμα της περιοχής σας είναι κατάλληλο για το έλατο. 
Τα έρριζα έλατα που βρίσκουμε στην αγορά είναι συνήθως τα δύο είδη ελάτου της χλωρίδας μας, δηλαδή το έλατο της Κεφαλονιάς (Abies cephalonica) και το μακεδονικό έλατο (Abies borisii-regis). Αμφότερα ευδοκιμούν σε έδαφος με άριστη στράγγιση. Επομένως, εκεί που πρόκειται να φυτέψουμε το έλατό μας σκάβουμε έναν μεγάλο λάκκο και ανακατεύουμε στο χώμα που βγάλαμε 2-3 φτιαριές ελαφρόπετρα. Βάζουμε το έλατο στη θέση του και γεμίζουμε το λάκκο με το χώμα που είναι πια εμπλουτισμένο με ελαφρόπετρα. 


Abies
Κεφαλονίτικο έλατο σε κήπο στη βόρεια Αττική. Τα τεράστια γιούκα το προστατεύουν από τους ξερούς και ζεστούς νοτιάδες (φωτ. Τ.Α.)
Οσον αφορά στην καταλληλότερη θέση, αυτή πρέπει να είναι σκιερή ή ημισκιερή και με βορινή έκθεση. Τα έλατα όσο είναι μικρά δεν αγαπούν τον ήλιο και δεν έχουν πρόβλημα με το κρύο του χειμώνα. Αντιθέτως, η καλοκαιρινή ζέστη σε συνδυασμό με την ξερή ατμόσφαιρα πολλών περιοχών της νότιας Ελλάδας δεν τα ευνοεί καθόλου. 


Abies
Σε πρώτο πλάνο μακεδονικό έλατο στον Βοτανικό Κήπο Σταυρούπολης στη Θεσσαλονίκη (φωτ. Δ.Α.)
Αν έχετε σκοπό να το κρατήσετε μέσα σε γλάστρα, να ξέρετε ότι θα δυσκολευτείτε. Ο περιορισμένος χώρος της δεν είναι ό,τι καλύτερο για κανένα έλατο. Τέλος, αν επιλέξετε κομμένο έλατο ας γνωρίζετε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να το βάλουμε στο χώμα και να ριζώσει. 

Διαβάστε ακόμη σχετικά με τα έλατα: 
Γιατί πέφτουν οι βελόνες του έλατου;
Χριστουγεννιάτικο έλατο για τη βεράντα.
Φυσικό έλατο κομμένο.
Κλαδεύεται το έλατο; 

Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2013

Φυσικό έλατο κομμένο

Υπάρχουν κάποιοι που υποστηρίζουν πως είναι αντι-οικολογικό να στολίζεις το σπίτι σου τα Χριστούγεννα με κομμένα έλατα. Αυτό είναι λάθος. 
Τα έλατα που έρχονται στις πόλεις για να μπουν μετά στα σπίτια μας προέρχονται από φυτείες ελάτων στην ορεινή Χαλκιδική κατά κανόνα. Δεν είναι «άγρια», αυτοφυή έλατα. Καλλιεργούνται όπως και οι τριανταφυλλιές από τις οποίες οι παραγωγοί κόβουν τριαντάφυλλα και τα δίνουν στα ανθοπωλεία.  


Ελατα καλλιεργούμενα (φωτ.Δ.Α.)
Φυτεία ελάτων στον Χολομώντα της Χαλκιδικής (φωτ.Δ.Α.)
Στις αρχές του Δεκεμβρίου οι καλλιεργητές έλατων κόβουν όσα πιστεύουν ότι θα πουλήσουν και τα φέρνουν στις πόλεις. Στο χωράφι, ό,τι έμεινε από το κομμένο έλατο αναβλαστάνει για να δώσει ένα καινούργιο δέντρο μετά από μερικά χρόνια. 


Κομμένο φυσικό έλατο
Το φυσικό έλατο μυρίζει υπέροχα (φωτ.Τ,Α.)
Από τη στιγμή που δεν είναι αντι-οικολογικό να στολίζεις τα βάζα σου με τριαντάφυλλα, φρέζιες ή άλλα λουλούδια που έκοψες απ' τον κήπο ή αγόρασες από το ανθοπωλείο δεν καταλαβαίνω γιατί είναι αντι-οικολογικό να κόβεις έλατα. 
Αγοράζοντας κομμένα φυσικά έλατα δεν κάνουμε κανένα κακό στο περιβάλλον. 

Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2013

Κόκκινη βερβερίδα

Αρκετά με τα αυτοκίνητα είναι ώρα να γυρίσουμε στους κήπους και τα φυτά. Και η επιστροφή ξεκινά με έναν θάμνο που «σπάει» τους κανόνες. 

Βερβερίδα
Βερβερίδα (Berberis thunbergii Atropurpurea) σε πάρκο της Καστοριάς (φωτ. Τ.Α.)  
Συνήθως οι μπορντούρες σχηματίζονται από αειθαλείς θάμνους, όπως το λιγούστρα, ο πυξός, τα διάφορα βιβούρνα και πολλά άλλα είδη. Ομως πουθενά δεν υπάρχει κάποιος «νομός», γραπτός ή άγραπτος που να υπαγορεύει κάτι τέτοιο. Υπάρχουν φυλλοβόλοι θάμνοι που μπορούν να φτιάξουν εντυπωσιακές μπορντούρες και σίγουρα η βερβερίδα είναι μεταξύ των καλύτερων για αυτή τη δουλειά. Οχι πως δεν μπορεί να «σταθεί» ανάμεσα σε άλλους θάμνους ή ακόμη και ολομόναχη μέσα σε μια πράσινη επιφάνεια. Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει.

Βερβερίδα
Βερβερίδα (Berberis thunbergii Atropurpurea) παρέα με ένα δεντρολίβανο. Ο συνδυασμός δεν είναι κακός, όμως  όποιος τα φύτεψε μαζί δεν υπολόγισε πόσο μεγάλα θα γίνουν και έτσι σήμερα οι δύο θάμνοι δείχνουν ... μπερδεμένοι (φωτ. Τ.Α.)
Ολα αυτά τα πετυχαίνει κυρίως χάρη στο πορφυρό φύλλωμά της και τη συνολική μορφή της και δευτερευόντως χάρη στα κίτρινα ανοιξιάτικα λουλουδάκια της. Οι άλλες ατραξιόν της είναι, οι κόκκινοι καρποί που ακολουθούν τα άνθη και διατηρούνται για πολλούς μήνες και το λαμπερό κόκκινο χρώμα που αποκτούν τα φύλλα για λίγες μέρες το φθινόπωρο. Μετά πέφτουν και απομένει ένας θάμνος με πυκνή κόμη από λεπτά, πορφυρά και αγκαθωτά κλαδιά. 

Βερβερίδα
Μικρή μπορντούρα με χιονισμένες βερβερίδες (Berberis thunbergii Atropurpurea). 
Η πιο διαδεδομένη βερβερίδα στην αγορά είναι η Berberis thunbergii Atropurpurea, λιγότερο διαδεδομένη είναι η Berberis ottawensis Superba. Η πρώτη αποκτά ύψος και διάμετρο 3-4 μ. ενώ η δεύτερη είναι ψιλολιγνη αφού γίνεται 2-3 μ. ψηλή με τη μισή διάμετρο. Αμφότερες αντέχουν πολύ στο κρύο, αναπτύσσονται σε όλα τα εδάφη, δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις σε πότισμα και δεν θα σας απασχολήσουν με εχθρούς και ασθένειες. Κλαδεύουμε τη βερβερίδα μόνον αν θέλουμε να αποκτήσει κάποιο σχήμα. Μάλιστα αυτή η δουλειά γίνεται νωρίς την άνοιξη. Διαφορετικά την αφήνουμε να αποκτήσει τη φυσική μορφή της. 

Βερβερίδα
Οι κόκκινοι καρποί της Berberis ottawensis Superba
το χειμώνα. (Φωτ. Τ.Α.) 
Βερβερίδα
Η Berberis ottawensis Superba προς το τέλος
του καλοκαιρού (φωτ. Τ.Α.)

Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 2013

Αυτοκίνηση

Στο δεύτερο αυτό δοκίμιό του για την κουλτούρα της αυτοκίνησης, ύστερα από τον Αυτοκίνητο κόσμο (ύψιλον/βιβλία, 2009), ο Ηλίας Καφάογλου ασχολείται με την ιστορία της ελληνικής αυτοκίνησης, από τον ίππο στην ιπποδύναμη, και την εξέλιξή της από τις αρχές του 20ού αιώνα μέχρι τις παραμονές του Ελληνο-Ιταλικού πολέμου. Μπορεί, έτσι, να διερευνηθεί μέσα από τόπους και διαδρομές απρόβλεπτες: 

Πόσα αυτοκίνητα κυκλοφορούσαν το 1907 ή το 1930 στην Αθήνα; 
Πότε έγινε στην Ελλάδα η πρώτη διάβαση πεζών; 
Πότε τοποθετήθηκαν τα πρώτα φανάρια; 
Πού κατασκευάστηκε το πρώτο ελληνικό αυτοκίνητο; 
Γιατί δεν έγινε στη χώρα μας εργοστάσιο της Φορντ; 
Γιατί η Ελλάδα δεν έγινε αυτοκινητιστικώς… αγνώριστη, σε μια χώρα που ο Βενιζέλος επιδίωξε να την κάνει «αγνώριστη»; 
Ποιο ρόλο έπαιξε η αυτοκίνηση στον έλεγχο του δημόσιου χώρου στην πόλη, δεδομένου ότι κάθε συζήτηση για την αυτοκίνηση είναι, εντέλει, μια συζήτηση πολιτική; 

Μπορεί, επίσης, να εξιστορηθεί μέσα από τις ιστορίες των πραγματικών πρωταγωνιστών: 
Ποιος ήταν ο Αλέξανδρος Μπαχάουερ; 
Σε ποιον ανήκει το αυτοκίνητο με αριθμό κυκλοφορίας 4444;
Πώς υποδέχθηκε η Πιπίτσα το γρηγοριανό ημερολόγιο; 
Ποια είναι «η κυρία με τη Ρολλς»; 
Πώς ο Κώστας Καρυωτάκης έφτασε «προ της αγχόνης»; 
Γιατί ο Οδυσσέας Ελύτης «τρώει τα χιλιόμετρα»; 
Ποιος ήταν ο Αντώνιος Σταθάτος; 
Τι πίστευε για την αυτοκίνηση ο Ελευθέριος Βενιζέλος; 
Πώς τη διαχειρίστηκε ο Ιωάννης Μεταξάς; 
Τι κοινό έχουν ο Ανδρέας Εμπειρίκος και ο Μάριο Βίττι; 

Τέλος, μπορεί να ανιχνευθεί μέσα από τους εθνικούς, κοινωνικούς, αλλά και αθλητικούς αγώνες: 
Ποιο ρόλο έπαιξε η χρήση του αυτοκινήτου εν πολέμω στη διάδοση της αυτοκίνησης; 
Τι έκαναν στους Βαλκανικούς πολέμους οι «φίφτυ-του»; 
Γιατί ο Ελληνικός Στρατός δεν έπρεπε να προχωρήσει προς την Άγκυρα; 
Πώς συνέβαλε στο μετασχηματισμό της ελληνικής κοινωνίας η ανάπτυξη της αυτοκίνησης; 
Πώς βοήθησε η χρήση του αυτοκινήτου στην ανάπτυξη της οικονομίας; 
Πότε εμφανίστηκε η ΕΛΠΑ; 
Πότε έγινε το πρώτο ράλυ στη χώρα; 

Αυτά και άλλα ερωτήματα διερευνά και απαντά ο συγγραφέας αξιοποιώντας πρωτογενές αρχειακό υλικό, πρωτογενείς πηγές και πλούσια βιβλιογραφία σε αυτό το εκτενές δοκίμιο για την ιστορία της ελληνικής αυτοκίνησης και τη δεξίωσή της από την κοινωνία, μια διαδρομή μέσω λεωφόρων και ατραπών. Στο βιβλίο περιλαμβάνονται συνεντεύξεις, με τον Χρήστο Βαλασόπουλο («Μπούμπη»), τον Βασίλη Δεσποτόπουλο, τον Μανώλη και τον Παύλο Κοντέλλη, τον Δ. Σαρακάκη, τον Γ. Ραπτόπουλο, μεταξύ άλλων, Επίμετρο και αναλυτικές βιβλιογραφικές σημειώσεις. 

Ηλίας Καφάογλου           EΛΛΗΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΣΗ, 1900-1940 Άνθρωποι, δρόμοι, οχήματα, αγώνες                                ύψιλον/βιβλία, 2013 


Δεκέμβριος. Γίνονται τώρα

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

Μια και οι εργασίες στον κήπο λιγοστεύουν αυτό το μήνα, είναι καλή ευκαιρία να συντηρήσουμε τα εργαλεία. Το κλαδευτήρι πρέπει να λυθεί, να καθαριστεί και να ακονιστεί. 

Από τα μέσα Δεκεμβρίου και για όλο το χειμώνα θα βρίσκουμε στην αγορά γυμνόρριζα καρποφόρα δέντρα για να φυτέψουμε. Η τιμή τους είναι σημαντικά χαμηλότερη σε σχέση με αυτά που πωλούνται ριζωμένα μέσα σε γλάστρες. Τώρα μπορούμε να επιλέξουμε τις θέσεις φύτευσης και τις ποικιλίες που θα αγοράσουμε.

Τα ελαιόδεντρα κλαδεύονται μετά την συγκομιδή. Μετά το κλάδεμα ένας ψεκασμός με κάποιο χαλκούχο σκεύασμα θα προστατεύσεις τα δέντρα από μύκητες. 
Ροδακινιές και νεκταρινιές χρειάζονται αυτή την εποχή έναν ψεκασμό με χαλκούχα και πάλι, για προστασία από τον εξώασκο και το κορύνεο. Δύο μύκητες που δείχνουν προτίμηση στα καρποφόρα αυτά. 

Μαζεύουμε από τα δέντρα και το έδαφος όσους καρπούς βρίσκουμε εκεί. Η καθαριότητα είναι πολύ σημαντική για την υγεία των φυτών μας. 

Σταματάμε κάθε είδος λίπανσης σε κάκτους και άλλα παχύφυτα. Επίσης μειώνουμε το πότισμα στο ελάχιστο απαραίτητο. 

Αν το χώμα δεν είναι υγρό και λασπωμένο μπορούμε να κάνουμε ένα βαθύ σκάλισμα στο παρτέρι που θα φιλοξενήσει τα λαχανικά την ερχόμενη άνοιξη. 

Στη βόρειο Ελλάδα ο χειμώνας έχει ήδη φτάσει. Στην υπόλοιπη είναι προ των πυλών. Μεταφέρουμε σε θέσεις προστατευμένες από το κρύο όσα φυτά είναι ευαίσθητα, όπως είναι η γαρδένια, το νυχτολούλουδο και άλλα. Αναζητούμε το αντιπαγετικό φλις που χρησιμοποιήσαμε πέρσι για να μην το ψάχνουμε την τελευταία στιγμή. Αν δεν βρίσκουμε ας πάμε να αγοράσουμε λίγο καινούργιο. Πάντως στην ανάγκη, θα τυλίξουμε τα ευαίσθητα φυτά που δεν μεταφέρονται με ό,τι βρούμε, ακόμη και παλιές κουβέρτες. 

Στο λαχανόκηπο του χειμώνα θα βάλουμε αντίδια, ρεβύθια, σκόρδα, λάχανα. 

Απλώνουμε χωνεμένη κοπριά η κομπόστ γύρω από τα δέντρα και τους θάμνους.