Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2020

ΕΥΧΕΣ

 ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ! 

Φωτογραφία από έργο του Κώστα Λάκη.(Φωτ. Τ.Α.)

Με υγεία, κόσμο στους δρόμους ...


... και αγκάθια μόνον από κάκτους. 

Ας είναι το 2021 μια ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!


Πέμπτη 7 Μαΐου 2020

Κι όμως λεφτόδεντρο υπάρχει.

Το λεφτόδεντρο στα αγγλικά λέγεται money tree και υπάρχει! Είναι ένα κομψό φυτό, διεθνώς και επισήμως, γνωστό με το όνομα, Crassula ovata. Εμείς τη λέμε κρασούλα. Στα αγγλικά λέγεται και jade plant, αλλά αυτό το όνομα δεν έχει πλάκα.

Crassula ovata
Ένα ανθισμένο «λεφτόδεντρο» στην Καρδαμύλη της Μάνης, μήνα Απρίλιο. (Φωτ. Τ. Α.)

Είναι ένα αειθαλές παχύφυτο, με στρογγυλά φύλλα που θυμίζουν νομίσματα. Μάλλον εκεί οφείλει το όνομά του. Έχει πυκνή διακλάδωση αποτελούμενη από μικρού μήκους, χοντρά και μαλακά κλαδιά. Με καλές συνθήκες καλλιέργειας και φυτεμένη στο έδαφος μπορεί να φτάσει τα 2,5 μ. σε ύψος. Συνήθως φτάνει το 1,5 μ. Τα ενήλικα φυτά,  εφ όσον βρεθούν σε κατάλληλες συνθήκες, ανθίζουν κάποια στιγμή την άνοιξη κάνοντας μικρά ανθάκια λευκά με ροζ κέντρο και ελαφρύ άρωμα. 

Crassula ovata
Ανθισμένη κρασούλα στα μέσα Φεβρουαρίου, στα παράλια της δυτικής Αττικής. (Φωτ. Τ.Α.)

Απαιτήσεις

Η κρασούλα έχει καλή αντοχή στην ξηρασία και τη ζέστη. Έχει μικρή αντοχή στην παγώνια και το κρύο καθώς τα προβλήματα αρχίζουν όταν το θερμόμετρο πέσει λίγους βαθμούς κάτω από το 0 °C. Μάλιστα, σύμφωνα με τη θεωρία και εφ όσον όλα πάνε καλά, μπορεί να τα βγάλει πέρα ακόμη στους -4 °C. Καλλιεργείται τόσο στο έδαφος του κήπου όσο και σε γλάστρα. Στην Ελλάδα συνήθως προτιμούμε τη γλάστρα. Και πολύ καλά κάνουμε, κατά τη γνώμη μου, ακόμη κι αν δεν δούμε ποτέ την κρασούλα μας να φτάνει στο μέγιστο ύψος της. 
Η υπήνεμη θέση είναι ιδανική για αυτό το παχύφυτο. Ως προς το φωτισμό θέλουμε ημισκιερή θέση ή κάποια που θα είναι ηλιόλουστη αλλά ταυτόχρονα προστατευμένη από τον καυτό μεσημεριανό ήλιο του καλοκαιριού. Προτιμά ελαφρά όξινα εδάφη με πολύ καλή στράγγιση. Τέτοιο χώμα είναι πολύ εύκολο να το έχουμε σε μια γλάστρα αν ανακατέψουμε λίγη ελαφρόπετρα με συσκευασμένο χώμα «εξωτερικού χώρου» ή ειδικό «χώμα για κάκτους», φυσικά. Για φύτευση στο έδαφος του κήπου ίσως χρειαστεί να πρσθέσουμε στο χώμα λίγη ελαφρόπετρα και συσκευασμένο «εξωτερικού χώρου». 

Crassula ovata
Το κοκκίνισμα των φύλλων στην περιφέρειά τους οφείλεται στο κρύο του χειμώνα. (Φωτ. Τ.Α.)

Φροντίδες

«Εύκολο» φυτό κατάλληλο για αρχάριους κηπουρούς. Ποτίζουμε όποτε διαπιστώσουμε με την αφή ότι το χώμα είναι εντελώς στεγνό. Αυτό σημαίνει ότι το χειμώνα θα αραιώσουν πάρα πολύ τα ποτίσματα και θα αυξάνονται όσο καλοκαιριάζει. Όμως ακόμη και τότε δεν χρειάζονται υπερβολές. Με το λίπασμα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και φειδωλοί. Για γλαστρικές κρασούλες επιλέγουμε κάποιο σκεύασμα φτωχό σε άζωτο, τα λιπάσματα για κάκτους ή ντοματιές είναι σ’ αυτή την κατηγορία, και το χορηγούμε σε αραιή δόση μία φορά το χρόνο, προς το τέλος της άνοιξης. Αν μεταφυτεύσουμε σε μεγαλύτερη γλάστρα δεν χρειάζεται να χορηγήσουμε και λίπασμα. Σε κρασούλες φυτεμένες στο έδαφος του κήπου η λίπανση μπορεί να είναι ακόμη πιο αραιή ή και μηδενική. 

Πολλαπλασιασμός  

Ο πολλαπλασιασμός με μοσχεύματα είναι πολύ εύκολη υπόθεση. Κόβουμε κλαδάκια μήκους 10-15 εκ. περίπου με το κλαδευτήρι. Αφαιρούμε τα μισά φύλλα ξεκινώντας από το κάτω μέρος. Αφήνουμε κατά μέρος τα μοσχεύματα 1-2 μέρες για να στεγνώσει η πληγή στην τομή. Γεμίζουμε γλαστράκια με χώμα για κάκτους ή χώμα «εξωτερικού χώρου». Με ένα μολύβι ανοίγουμε τρύπες στο χώμα. Βάζουμε τα μοσχεύματα στις τρύπες. Ποτίζουμε απαλά και συμπληρώνουμε με λίγο χώμα. Τοποθετούμε τα γλαστράκια σε σκιερή και υπήνεμη θέση. Προαιρετικά μπορούμε να βουτήξουμε τα μοσχεύματα σε ορμόνη ριζοβολίας για μαλακά μοσχεύματα και πριν τα βάλουμε στο χώμα.

Crassula ovata
Πυκνή φυλλωσιά από κοντά και χοντρά κλαδιά. (φωτ. Δ.Α.)

Με δυό λόγια

Όνομα: Κρασούλα, Crassula ovata (συν. Crassula argentea)  
Πότισμα: Ελάχιστο το χειμώνα, όταν το χώμα είναι εντελώς στεγνό τον υπόλοιπο καιρό. 
Λίπασμα: Σε γλαστρικά φυτά μία αραιή δόση το χρόνο, προς το τέλος της άνοιξης. Ειδικό σκεύασμα για κάκτους ή ντοματιές.

Και κάτι ακόμη ... 

Τα φύλλα της κρασούλας είναι τοξικά για πολλά ζώα, οι γάτες και οι σκύλοι είναι μεταξύ αυτών. Προσωπικά γνωρίζω ότι δεν έχει συμβεί κάτι στις γάτες και τους σκύλους που έζησαν και ζουν δίπλα στις κρασούλες μου, όμως είναι κάτι που πρέπει να αναφέρω. Πάντως η υπομονή (Portulacaria afra) που της μοιάζει κάπως δεν είναι τοξική. 

Πέμπτη 26 Μαρτίου 2020

Το κλάδεμα του δεντρολίβανου

Το δεντρολίβανο (Rosmarinus officinalisδεν είναι κάποιο μικρό θαμνάκι όπως άλλα αρωματικά, βλέπε τη ρίγανη ή το θυμάρι. Είναι μεγάλο, με φυλλωσιά πυκνή και συμπαγή. Μάλιστα αυτή μπορεί να γίνει ακόμη πιο πυκνή με ένα κλάδεμα το χρόνο. Το κλάδεμα αυτό γίνεται είτε όταν είναι ανθισμένο είτε λίγο μετά την άνθηση. Αν το φυτό είναι μικρό θα το κάνουμε με την ψαλίδα, αν είναι μεγάλο θα δουλέψουμε πιο εύκολα με ένα ηλεκτρικό μπορντουροψάλιδο. Ευτυχώς τα κλαδιά του δεν είναι τόσο σκληρά ώστε να χρειάζεται ένα ισχυρότερο μηχάνημα όπως είναι το βενζινοκίνητο μπορντουροψάλιδο. 


Κλάδεμα. (φωτ. Μ.Β.)

Το δεντρολίβανο της φωτογραφίας έχει ύψος περίπου 1,50 μ. Με το κλάδεμα αφαιρέθηκαν περίπου 20-30 εκ. ύψους.  Όπως συνήθως, το κλάδεμα στο ανώτερο τμήμα του φυτού ήταν λίγο αυστηρότερο απ’ ό,τι το κατώτερο. Με άλλα λόγια κλάδεψα περισσότερο στα ανώτερα κλαδιά παρά σε αυτά που είναι χαμηλά. Ένα πολύ μικρό μέρος των κλαδεμάτων φυλάχτηκε κατά μέρος για να ξεραθεί και χρησιμοποιηθεί στην κουζίνα. 



Ανθισμένο δεντρολίβανο. (φωτ. Τ.Α.)


Νέοι βλαστοί μερικές εβδομάδες μετά το κλάδεμα. (φωτ. Τ.Α.)

Πρόκειται για ένα μεσογειακό φυτό, που δεν πρέπει να λείπει από έναν ηλιόλουστο κήπο, κατά τη γνώμη μου. Είναι ένας αειθαλής θάμνος, με βελονοειδή και πολύ αρωματικά φυλλαράκια. Τα άνθη του εμφανίζονται προς το τέλος του χειμώνα και διατηρούνται για πολλές εβδομάδες, έχουν απόχρωση μπλε-λιλά. Ευδοκιμεί σε ηλιόλουστες θέσεις σε εδάφη που στραγγίζουν καλά κι ας είναι φτωχά σε θρεπτικά στοιχεία ή και πετρώδη εδάφη. Λόγω του σχήματος του παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον το έρπον δεντρολίβανο (Rosmarinus officinalis var. horizontalis) που επιπλέον, είναι κατάλληλο και για καλλιέργεια σε γλάστρα. Όμως γι΄αυτό θα μιλήσουμε σε άλλη ανάρτηση.