Να βάλω λίπασμα τώρα;

Η άνοιξη ήρθε! Ο χειμώνας τέλειωσε; Την απάντηση δεν την ξέρουμε. Αμυγδαλιές, προύνοι, τσιντόνιες και ένα σωρό άλλα έχουν ήδη ανθίσει, αλλά και αυτά δεν ξέρουν τι μας φυλάει ο καιρός για το Μάρτιο. 

Τσιντόνια

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές είναι μια ηλιόλουστη μέρα στα τέλη Φεβρουαρίου. Αν βάλουμε λίπασμα σήμερα και ... 

Διαβάστε τη συνέχεια εδώ

Ωρα για λίπασμα

Είναι πια προφανές ότι ήρθε η άνοιξη, τουλάχιστον στην περιοχή μου. Δεν ξέρω τι κρύβει ο Μάρτιος όμως την άλλη εβδομάδα θα αρχίσω να βάζω λίπασμα. Να μερικές βασικές οδηγίες για τα λιπάσματα: 

Κυκλοφορούν πολλά λιπάσματα γενικής χρήσης στην αγορά, διαλέξτε όποιο σας ταιριάζει καλύτερα και χρησιμοποιήστε το. Το ελάχιστο που θέλουμε απ' αυτό είναι, να περιέχει όλα τα κύρια θρεπτικά στοιχεία, δηλαδή άζωτο (Ν), φώσφορο (Ρ) και κάλιο (Κ). Αν περιέχει και ιχνοστοιχεία, ακόμη καλύτερα.   

Θα βρείτε οργανικά και ανόργανα λιπάσματα. Τα πρώτα είναι καλύτερα γιατί βελτιώνουν το έδαφος μακροπρόθεσμα. Είναι όμως και ακριβότερα. Τα νουμεράκια που αναγράφονται στη συσκευασία των λιπασμάτων είναι ο τίτλος τους και δείχνει την περιεκτικότητά τους στα κύρια θρεπτικά στοιχεία. Σε 100 κιλά λιπάσματος 20-20-20, για παράδειγμα, περιέχονται 20 κιλά άζωτο, 20 κιλά φώσφορος και 20 κιλά κάλιο. Οι αριθμοί γράφονται πάντα και σε όλο τον κόσμο με αυτή τη σειρά. 

• Σε γλαστρικά φυτά βάζουμε κατά κανόνα λίπασμα υγρό ή σε μορφή σκόνης, επειδή τα στερεά (κοκκώδη) λιπάσματα «φορτώνουν» το χώμα της γλάστρας με άλατα. Εκτός εξαιρέσεων δίνουμε λίπασμα απ' την άνοιξη μέχρι και τα μέσα του φθινόπωρου κάθε 2-3 εβδομάδες, διακόπτωντας το καλοκαίρι. Περισσότερα θα βρείτε πατώντας, εδώ.

Λίπασμα σε μορφή σκόνης (φωτ.Τ.Α.)

• Στα φυτά του κήπου βάζουμε όποιας μορφή λίπασμα μας βολεύει περισσότερο. Κατά κανόνα δίνουμε λίπασμα δύο φορές το χρόνο, την άνοιξη και το φθινόπωρο.

• Πάντα δίνουμε λίπασμα σε φυτά που είναι ποτισμένα. 

Φυσικά μπορεί κανείς να διαλέξει και πιο εξειδικευμένα λιπάσματα. Υπάρχουν λιπάσματα για ανθοφόρα, για «πράσινα» φυτά, για οξύφιλα (ορτανσία, γαρδένια, καμέλια, αζαλέα κ.ά.), για κωνοφόρα, για τριανταφυλλιές, για κάκτους και άλλα παχύφυτα κ.λπ. Όλα αυτά είναι χρήσιμα στους πιο ... μερακλήδες κηπουρούς.

Υπάρχουν και εξειδικευμένα λιπάσματα με σύνθεση προσαρμοσμένη στις ανάγκες συγκεκριμένων φυτών. Για παράδειγμα, τα λιπάσματα για οξύφιλα, όπως είναι η γαρδένια και η ορτανσία της φωτογραφίας, περιέχουν και σίδηρο (φωτ.Τ.Α). 

Προσωπικά, για όλα τα φυτά της βεράντας εκτός από τα παχύφυτα χρησιμοποιώ ένα πλήρες και ισορροπημένο λίπασμα σε μορφή υδατοδιαλυτής σκόνης με σύνθεση 20-20-20. Μάλιστα το αραιώνω περισσότερο απ' όσο συστήνει ο κατασκευαστής του μια και προτιμώ να δίνω συχνά λίπασμα, κάθε 2 εβδομάδες δηλαδή. Φυσικά, σταματάω το καλοκαίρι και το χειμώνα. 

Στα παχύφυτα, των κάκτων συμπεριλαμβανομένων, δίνω λίπασμα μόνο μία φορά κάθε 1-2 χρόνια, περίπου το Μάιο και μάλιστα μόνον σε εκείνα που δεν έχουν μεταφυτευθεί πρόσφατα. Χρησιμοποιώ λίπασμα χωρίς άζωτο (0-21-27) και το αραιώνω πάρα πολύ. 

Ομως όλα αυτά είναι τα απολύτως βασικά. Κάποια στιγμή θα περάσουμε και στα πιο ειδικά. 

Ήρθε η άνοιξη

Χειμωνανθός (Φωτ. Δ.Α.)

Στον κήπο έχω μερικά φυτά που ανθίζουν στη μέση ή προς το τέλος του χειμώνα. Ανάμεσα στα πρώτα είναι ένας χειμωνανθός, που περισσότερο τον μυρίζουμε παρά τον βλέπουμε έτσι όπως είναι κρυμμένος ανάμεσα σε κάποιες πικροδάφνες. 

Προς το τέλος του χειμώνα ανθίζουν το βιβούρνο, ο εχίνωπας και η τσιντόνια.

 Βιβούρνο ή και ψευδοδάφνη (Φωτ. Τ.Α.)

 Τσιντόνια (Φωτ. Τ.Α.)

Εχίνοπας (φωτ. Τ.Α.)

Πάντως το δικό μου σημάδι για τον ερχομό της άνοιξης είναι ο προύνος (καλλωπιστική δαμασκηνιά). Βρίσκεται στον βοριά και αργεί λίγο να ανθήσει. Χθες άνοιξαν τα πρώτα του μπουμπούκια και επομένως είναι ώρα να αρχίσω να βάζω λίπασμα. Ελπίζω να μην έρθει κάποιο κύμα ψύχους από τη Σιβηρία και διαλυθούν τα φυτά μου. Περισσότερα για το λίπασμα, αύριο.

Προύνος ή καλλωπιστική δαμασκηνιά (φωτ. Δ.Α.)

Κάποιος ρώτησε 17. Πρόβλημα στις πορτοκαλιές.

Ο αναγνώστης Γ.Ο. έστειλε ένα e-mail γιατί οι πορτοκαλιές τους παρουσιάζουν προβλήματα. 

«Έχω 12 πορτοκαλιές ηλικίας τουλάχιστον 13-14 χρονών. Πέντε από αυτές υποφέρουν σε άσχημο βαθμό από τροφοπενία αζώτου και σιδήρου. Στον κήπο μου σκορπίστηκε δυστυχώς, μεγάλη ποσότητα στάχτης που μάλλον είναι η πηγή του προβλήματος. Δεδομένης της εποχής που βρισκόμαστε, μπορώ να βάλω νιτρική αμμωνία; Μήπως θα ήταν καλύτερη λύση ο ψεκασμός με διαφυλλικό λίπασμα με βάση το άζωτο; Αν τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι κατάλληλο, θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω κάποιο άλλο λίπασμα με άλλες αναλογίες Ν-P-K και ποιό και σε ποιά μορφή; 

Στα ίδια δέντρα, αν και έχουν πολλά πορτοκάλια που ωριμάζουν σιγά σιγά, αυτά πέφτουν συνεχώς πριν καν αλλάξει το χρώμα τους και αναρωτιέμαι μήπως αιτία γι αυτό είναι οι τροφοπενίες.»

Η στάχτη είναι καλή για τον κήπο αλλά με μέτρο. Μάλλον αυτή είναι η αιτία του προβλήματος, όπως το λέτε και εσείς.

Η στάχτη έχει την ικανότητα να μειώνει την οξύτητα του εδάφους, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει τροφοπενία σιδήρου. Είναι όμως ένα καλό υλικό όταν χρησιμοποιείται με μέτρο γιατί προσθέτει στο έδαφος μεταλλικά στοιχεία χρήσιμα στα φυτά. Πάντα όμως πρέπει να προέρχεται από μη επεξεργασμένη ξυλεία. 

Θα ήταν λάθος να δώσετε τώρα, άζωτο στα δέντρα σας γιατί η νέα βλάστηση που θα εμφανιστεί γρήγορα, θα κινδυνεύσει να καταστραφεί το χειμώνα. Απ’ την άλλη μεριά υπάρχει το πρόβλημα του πώς θα τα βγάλουν πέρα τα δέντρα με το κρύο του χειμώνα, αν δεν έχουν τροφή. Η πρότασή μου είναι η εξής: 

Βάλτε θειικό σίδηρο (καραμπογιά) στο χώμα γύρω από κάθε δέντρο για να διορθώσετε την τροφοπενία σιδήρου. 

Ψεκάστε τα όλα με κάποιο σκεύασμα με βάση τα φύκια (π.χ. Acadian) για να δυναμώσει η αντοχή και άμυνά τους στο κρύο. Έτσι θα έχετε βάσιμες ελπίδες ότι θα σωθούν τα δέντρα. 

Σπείρετε στο «χωράφι» σας ένα ψυχανθές (π.χ. φακές) για να διορθώσετε τη ζημιά της υπερβολικής στάχτης. Προς το τέλος του χειμώνα ή όταν ανθίσουν τα ψυχανθή, ενσωματώστε τα στο έδαφος του περιβολιού με σκάλισμα ή φρεζάρισμα. 

Όταν θα αρχίσει η άνοιξη, δώστε σε όλα τα δέντρα μία δόση από πλήρες λίπασμα. 

Όλα αυτά δεν είναι σίγουρο ότι θα αποκαταστήσουν τη ζημιά 100 %, όμως σίγουρα κάτι θα καταφέρουν. 

Όσο για τα πορτοκάλια, να ξέρετε ότι το χρώμα τους δεν είναι κριτήριο ωριμότητας. Σίγουρα η τροφοπενία μπορεί να προκαλέσει την πτώση των καρπών όμως μπορεί και να ωρίμασαν. Σε κάθε περίπτωση, μαζέψτε τα. Μην τα αφήσετε να εξαντλήσουν το δέντρο περισσότερο. Επίσης απομακρύνετε τα πεσμένα από το χώμα γύρω τους. 

Κίτρινες κηλίδες στο τσίκας

Το πιο συνηθισμένο πρόβλημα που παρουσιάζεται στα τσίκας είναι η εμφάνιση κίτρινων κηλίδων στα φύλλα τους ή και το κιτρίνισμα ολόκληρων φύλλων. 

Cycas revoluta (φωτ. Τ.Α.)

Υπάρχουν δύο αιτίες για να συμβεί κάτι τέτοιο. Η πρώτη είναι η προσβολή από κοκκοειδή έντομα ή ψώρες, σκληρές ή μαλακές. Η δεύτερη αιτία είναι η τροφοπενία μαγγανίου, δηλαδή η έλλειψη αυτού του στοιχείου. 

Αν η ζημιά οφείλεται στα έντομα, αργά ή γρήγορα θα τα δούμε κολλημένα στην κάτω επιφάνεια (συνήθως) του φύλλου. Επομένως αν δεν τα δούμε, θα πρέπει να φροντίσουμε για τη διατροφή του τσίκας μας επειδή αντιμετωπίζει έλλειψη μαγγανίου. 

Κίτρινες κηλίδες σε Cycas revoluta (φωτ. Τ.Α.)

Το μαγγάνιο είναι ένα χημικό στοιχείο που συμβολίζεται με τα γράμματα «Mn». Είναι απαραίτητο σε όλα τα φυτά αλλά σε πάρα πολύ μικρές ποσότητες. Το τσίκας που είναι έτσι κι αλλιώς ιδιαίτερα απαιτητικό ως προς τη λίπανσή του, είναι και ιδιαίτερα ευαίσθητο στην έλλειψη αυτού του στοιχείου. Για να προλάβουμε το πρόβλημα φροντίζουμε να δίνουμε τακτικά στο τσίκας μας κάποιο πλήρες και ισορροπημένο λίπασμα το οποίο θα περιέχει και ιχνοστοιχεία, μεταξύ αυτών και το μαγγάνιο (Mn). Πλήρες και ισορροπημένο είναι το λίπασμα που περιέχει όλα τα θρεπτικά στοιχεία σε ίσες αναλογίες, για παράδειγμα, το λίπασμα 20-20-20 είναι τέτοιο. Αν περιέχει και ιχνοστοιχεία και το μαγγάνιο περιλαμβάνεται σε αυτά, τότε είναι κατάλληλο για το τσίκας.  

Για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα όταν εμφανιστεί θα πρέπει να αναζητήσουμε σε μεγάλα κέντρα κήπου ή σε μαγαζιά με γεωργικά φάρμακα κάποιο λίπασμα μαγγανίουν ή λίπασμα ιχνοστοιχείων που περιέχει και μαγγάνιο, φυσικά. 

Πότε βάζουμε λίπασμα σε βολβούς;

Στα βολβώδη, κονδυλώδη κ.λπ. φυτά (φρέζια, κάννα, ζουμπούλι, νάρκισσος, κυκλάμινο, κ.ά.) βάζουμε λίπασμα όταν τα φυτεύουμε ή όταν ξεκινά η βλάστηση τους, δηλαδή όταν αρχίζουν να βγάζουν φύλλα. Συγκεκριμένα: 

• Όταν φυτεύουμε, βάζουμε λίγο λίπασμα στον πυθμένα του λάκκου κάθε φυτού, το σκεπάζουμε με λίγο χώμα, βάζουμε το βολβό από πάνω και τον σκεπάζουμε και αυτόν με χώμα. Στη συνέχεια ποτίζουμε. 
• Σε ήδη φυτεμένους βολβούς, σκορπίζουμε κοντά τους λίγο λίπασμα και μετά ποτίζουμε.  

Και στις δύο περιπτώσεις χρησιμοποιούμε κάποιο πλήρες και ισορροπημένο λίπασμα όπως το 20-20-20, για παράδειγμα.

Οι πιο μερακλήδες, θα ξαναβάλουν λίγο λίπασμα, αμέσως μόλις τελειώσει η ανθοφορία. Αυτή τη φορά χρησιμοποιούμε κάποιο πλουσιώτερο σε φώσφορο και κάλιο, όπως το 11-15-15, ή κάποιο άλλο που ευνοεί την ανθοφορία. Το λίπασμα αυτό θα βοηθήσει τους βολβούς να δώσουν πολλά άνθη την επόμενη χρονιά. 

Δείτε ακόμη σχετικά με τους βολβούς: 

Όταν απανθίσουν οι βολβοί.

Πώς φυτεύονται οι βολβοί;

Τα μυστικά της αμαρυλλίδας

Μπλε ορτανσίες

Το φυσικό χρώμα των λουλουδιών της ορτανσίας δεν είναι μπλε αλλά ροζ ή λευκό. Μπορούμε όμως να αποκτήσουμε μπλε ορτανσίες κάνοντας το εξής: 

Ξεκινώντας απ' την άνοιξη, δίνουμε στις ορτανσίες μας ειδικό λίπασμα που περιέχει αλουμίνιο. Αυτό μειώνει το pH του εδάφους, δηλαδή το κάνει πιο όξινο και το φυτό «αντιδρά» αλλάζοντας το χρώμα των λουλουδιών του. 

Στην ελληνική αγορά κυκλοφορούν τουλάχιστον δύο σκευάσματα που κάνουν αυτή τη δουλειά. Για να τα βρείτε ζητήστε, «λίπασμα που κάνει μπλε τα άνθη της ορτανσίας».

Αυτά εδώ αφορούν επίσης τις ορτανσίες: 
Κλάδεμα και πολλαπλασιασμός
Η ορτανσία το φθινόπωρο

Κάποιος ρώτησε 5. Για την ορτανσία

Λίπασμα σε γλαστρικά φυτά

Ο χώρος μιας γλάστρας είναι περιορισμένος, επομένως το φυτό που ζει εκεί δεν μπορεί να βρει πολλά θρεπτικά στοιχεία μέσα στο χώμα απλώνοντας τις ρίζες του. Γι' αυτό και είναι πολύ σημαντικό να δίνουμε τακτικά λίπασμα στα γλαστρικά φυτά. Κι όταν λέμε τακτικά, εννοούμε κάθε 2-3 εβδομάδες. Οι λιπάνσεις όμως σταματούν το χειμώνα και το καλοκαίρι. Τις περιόδους αυτές οι συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές για την ανάπτυξη των φυτών. 

Η σύνθεση των λιπασμάτων που δίνουμε στα γλαστρικά φυτά δεν διαφέρει από αυτά που δίνουμε σε φυτά που ζουν στο χώμα. Καλό είναι όμως να διαφέρει η μορφή τους. Συγκεκριμένα, στα γλαστρικά πρέπει να δίνουμε λίπασμα είτε σε μορφή σκόνης είτε σε υγρή. Δηλαδή σε υδατοδιαλυτή μορφή. Αποφεύγουμε τα κοκκώδη λιπάσματα γιατί αφήνουν πολλά άλατα μέσα στη γλάστρα. Άρα, τα «μπλε μπαλάκια» τα βάζουμε στην άκρη για να τα δώσουμε σε όποιο φυτό μας ζει στο χώμα. 

Ως προς την ποσότητα, δεν πειράζει αν δώσουμε πια αραιή δόση από αυτή που συνιστά ο κατασκευαστής του λιπάσματος. Αν όμως δώσουμε πιο πυκνή, δηλαδή περισσότερο λίπασμα, τότε μπορεί να εμφανιστούν ζημιές στα φυτά μας.