Παγίδες εντόμων τώρα

Ο δάκος είναι ένα μικρό έντομο που προσβάλει την ελιά ζημιώνοντας την παραγωγή της. Η μύγα της Μεσογείου προσβάλει διάφορα καρποφόρα μεταξύ αυτών και τα εσπεριδοειδή. Στην αγορά κυκλοφορούν διάφορες παγίδες που προσελκύουν τα έντομα αυτά εμποδίζοντάς τα να πάνε στα δέντρα μας. Ανάλογα με τον τύπο τους οι παγίδες είναι κολλητικές ή διαφόρων τύπων «δοχεία»(όπως μπουκάλια, σακουλάκια, πλαστικά κουτιά) που περιέχουν ουσίες που προσελκύουν τα έντομα. 

Κολλητική παγίδα για τη μύγα της Μεσογείου πάνω σε πορτοκαλιά. Το μειονέκτημά της είναι πως δεν πιάνει μόνο τη μύγα της Μεσογείου αλλά και άλλα έντομα που προσελκύονται από το χρώμα της (φωτ. Τ.Α.)

Τις λένε «οικολογικές παγίδες» επειδή με τη χρήση τους αποφεύγουμε τους ψεκασμούς με διάφορα εντομοκτόνα. Στην πραγματικότητα, οι κολλητικές παγίδες δεν είναι και τόσο οικολογικές αφού πιάνουν ένα σωρό έντομα που τα τραβάει το κίτρινο χρώμα της. Αντίθετα οι παγίδες σε δοχεία είναι πιο εξειδικευμένες, προσελκύοντας κυρίως τα επιβλαβή έντομα.  

Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να τις κρεμάσουμε σε ελιές, σε πορτοκαλιές και άλλα εσπεριδοειδή.  

Παγίδα δοχείο γεμάτη με διάλυμα νιτρικής αμμωνίας για τη μύγα της Μεσογείου (φωτ. Τ.Α.)

Κολλητική παγίδα για το δάκο της ελιάς (φωτ. Τ.Α.)

Έντομα και πουλιά στον κήπο

Ο αναγνώστης Ellada άφησε ένα σχόλιο για την ανάρτησή "Αναγνώριση εντόμου": 

«Όχι Oxytherea sp. αλλά Oxythyrea funesta. Έχω και εγώ στο κήπο αλλά οι ζημίες που κάνουν δεν είναι μεγάλες, για αυτό και βάζω διαφορετικές ποικιλίες λουλουδιών.Με το τρόπο τους όλα τα έντομα είναι ωφέλημα, εάν σκοτώνουμε το ένα είδος άλλος θα έρθει. Δεν έχω μελίγκρα στο κήπο, τα πουλιά κάνουν την δουλειά για μένα και τρελαίνονται. Ό,τι κάνω στο κήπο είναι 100 %βιολογικό.»

Oxytherea (φωτ. Τ.Α.)

Είναι πολύ ενδιαφέρον και σκέφτηκα ότι αξίζει τον κόπο να είναι εδώ και όχι μόνο κάτω από την σχετική ανάρτηση.

Ο φίλος που αναγνώρισε το έντομο αυτό δεν ήταν σίγουρος αν επρόκειτο για το Oxytherea funesta ή κάποιο συγγενικό είδος Oxytherea. Δεν προκάλεσε κάποιο πρόβλημα στην μανταρινιά πάνω στην οποία το φωτογράφησα, πέρα απ' ότι έφαγε 1-2 τρυφερές κορυφές. Δηλαδή, ασήμαντο ζήτημα. 

Όσο για τις μελίγκρες και τις κάμπιες που επιτέθηκαν στους βασιλικούς μου, αφού έφαγαν όσο περισσότερο μπορούσαν εξαφανίστηκαν. Όχι με μαγικό τρόπο αλλά γιατί με την παρουσία τους προσέλκυσαν τους θηρευτές τους. Λίγες μέρες μετά το φάγωμα των βασιλικών, ο κήπος γέμισε πασχαλίτσες. Δηλαδή υπάρχει ισορροπία. 

Στην πραγματικότητα, τα μόνα φυτά μου που έχουν πρόβλημα είναι 4 φιστικιές και 2-3 εσπεριδοειδή που βρίσκονται όλα σε ένα συγκεκριμένο τμήμα του κήπου. Οι φιστικιές έχουν πάνω τους όλα σχεδόν τα έντομα που μπορούν να κάνουν ζημιές σε αυτό το είδος δέντρου. Τα εσπεριδοειδή υποφέρουν από νηματώδεις που βρίσκονται στο έδαφος. Η αλήθεια είναι όμως ότι τα δέντρα αυτά είχαν υποστεί ζημιές πριν μερικά χρόνια από παγωνιά και έκτοτε δεν συνήλθαν ποτέ.

Φέτος το φθινόπωρο ελπίζω ότι θα βρω χρόνο να ασχοληθώ με αυτά. Σκέφτομαι να φρεζάρω το χώμα σ' αυτό το τμήμα του κήπου και μετά να σπείρω κάποιο σιτηρό για να καθαρίσει το χώμα από τους νηματώδεις. Σίγουρα έτσι θα απομακρυνθούν και κάποια απ' τα έντομα της φιστικιάς που περνούν το χειμώνα στο έδαφος.  

Ένα ακόμη πρόβλημα, είναι οι κίσσες. Έτρωγαν τα βερίκοκα και τα ρόδια αλλά από τότε που καλύψαμε τα δέντρα με δίχτυ, σταμάτησαν. 

Νεαρά καλαμπόκια σε πρώτο πλάνο, στο βάθος η βερικοκιά με το δίχτυ της. 

Φέτος όμως ανακάλυψαν τις ρολογιές. Αυτές δίνουν έναν καρπό που λέγεται «φρούτο των Παθών» και φαίνεται ότι τους αρέσει πάρα πολύ. Είναι ένας τροπικός (βραζιλιάνικος) καρπός ο οποίος στην Ελλάδα ωριμάζει το φθινόπωρο αλλά αυτό συμβαίνει σπάνια, μια και αρχίζει το κρύο. Φέτος, η ανθοφορία στις ρολογιές άρχισε πολύ νωρίς και σκέφτηκα ότι ίσως και να προλάβουμε να φάμε κάποιο φρούτο. Φαίνεται όμως πως οι κίσσες δεν ενδιαφέρονται για τις δικές μου επιθυμίες.  

Ο καρπός της ρολογιάς, το φρούτο των Παθών δηλαδή, ανώριμο ακόμη. 

Τελικά, δεν μπορεί να τα έχει κανείς όλα σε αυτή τη ζωή. Στον κήπο θα υπάρχουν και έντομα και πουλιά και άλλοι οργανισμοί που τρώνε κάποια απ' τα φρούτα μας, αλλά θα υπάρχουν και οι εχθροί τους ενώ επίσης, πάντα θα υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε για να προστατεύσουμε τους καρπούς μας χωρίς να ψεκάζουμε. 

Κατιφέδες στο λαχανόκηπο (φωτ.Τ.Α.)

Και αυτή τη διαδικασία: βάλε στολή, μάσκα και γάντια, ψέκασε, πλύνε κ.λπ., τη βαριέμαι πολύ. Πάρα πολύ!

Κάποιος ρώτησε 9. Τρύπες και δαγκώματα στα φύλλα.

Η Ελενα ρωτάει:  

«Βλέπω πάνω στα λαχανικά και τα χόρτα μου μικρές τρύπες και δαγκώματα, αλλά πάνω στα φύλλα τίποτα... Ούτε ζουζούνια, ούτε έντομα... Δεν ξέρω πως να τα ξεχωρίσω ακόμη και να τα 'βλεπα, η αλήθεια είναι, αλλά δεν βλέπω τίποτα. 

Τα φυτά που επλήγησαν είναι τα βλήτα μου και οι πιπεριές. Οι κολοκυθιές και οι αγγουριές που είναι δίπλα δεν έπαθαν τίποτα. Η άλλη παρτίδα βλήτων, που είναι σε άλλη θέση, επίσης δεν έπαθε τίποτα. Επίσης, δεν ξέρω αν παίζει ρόλο, αλλά όλος ο κήπος μαστίζεται από περιστέρια (που ό,τι κι αν έχω κάνει ΔΕΝ φεύγουν!!!) κι έχω δει και σαλιγκάρια... Τι μπορώ να κάνω;»

Τρύπες και δαγκώματα στα φύλλα προκαλούν πολλά έντομα. Οι κολοκυθιές και οι αγγουριές έχουν σκληρά και χνουδωτά φύλλα και έτσι τα έντομα που δαγκώνουν δεν τα προτιμούν.

• Ο άλτης είναι ένα απ' τα έντομα που δείχνει κάποια προτίμηση στις πιπεριές. Πηδάει δεξιά κι αριστερά (γι' αυτό και λέγεται έτσι) και ανοίγει μικρές τρύπες στα φύλλα. Αυτά τα έντομα είναι εύκολο να τα δει κανείς καθώς πηδάνε όταν κουνηθεί λίγο το φυτό. 
• Τις ακρίδες, που κάνουν δαγκώματα, είναι επίσης εύκολο να τις δούμε γιατί είναι σχετικά μεγάλες. 
• Οι ωτιόρυγχοι, κάνουν δαντελωτά δαγκώματα στα φύλλα και κυκλοφορούν τη νύχτα, γι' αυτό και είναι δύσκολο να τους δούμε. Την ημέρα καταφεύγουν κάτω από πεσμένα φύλλα και άλλα «σκουπίδια» του κήπου. 

Όλα αυτά δεν είναι τα μοναδικά έντομα που κάνουν τέτοιες ζημιές, υπάρχουν και άλλα ... 

Τα προαναφερθέντα πάντως, σπάνια προκαλούν σοβαρά προβλήματα. Ευτυχώς, γιατί η καταπολέμησή τους με βιολογικά μέσα είναι δύσκολη. 

Αν το πρόβλημα στα φυτά σας δεν είναι πολύ σοβαρό μην κάνετε κάτι. Δηλαδή αν η ζημιά περιορίζεται σε μερικά φύλλα τότε μην ασχοληθείτε περισσότερο. Φροντίστε πάντως να κρατάτε το έδαφος του λαχανόκηπου καθαρό από πεσμένα φύλλα. Αν το πρόβλημα είναι σοβαρό θα πρέπει να καταφύγετε σε κάποιο εντομοκτόνο. Από τα βιολογικά, το φυσικό πύρεθρο είναι ένα ευρέως φάσματος εντομοκτόνο αλλά η χρήση του χρειάζεται προσοχή.  

Τα σαλιγκάρια τρώνε με μανία φύλλα, γεμίζοντάς τα με τρύπες και αν είναι πολλά μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα. 

Αν αυτό είναι εφικτό, όταν βρέχει ή αμέσως μετά, καθαρίστε το περιβόλι σας από τα σαλιγκάρια και στη συνέχεια απλώστε ένα στρώμα στάχτης από ξύλα (όχι από την ψησταριά) στην περιφέρειά του. Τα σαλιγκάρια δεν μπορούν να κινηθούν πάνω της. Ανανεώστε τη στάχτη μετά από βροχή.

Επίσης μπορείτε να βάλετε παγίδες για να τα μαζέψετε: βάλτε στο χώμα μπολάκια με μπύρα, έτσι ώστα τα χείλη του μπολ να είναι στην επιφάνεια του εδάφους. Αδειάστε τα κάθε μέρα από τα σαλιγκάρια και ανανεώστε τη μπύρα. 

Τα περιστέρια είναι άσχετα με το θέμα αυτό. Πάντως, αρκετά αποτελεσματικά είναι τα ομοιώματα γερακιών που κυκλοφορούν στην αγορά. 

Καυτό πάτωμα

Το καλοκαίρι πλησιάζει και ήδη τις πρώτες μέρες του Μαΐου είχαμε μία πρόγευση ζέστης. Τα φυτά αισθάνονται και αυτά την αύξηση της θερμοκρασίας και αντιδρούν ανάλογα με τον «χαρακτήρα» τους. Όσα απ' αυτά καλλιεργούνται σε γλάστρα έχουν κάποιες ξεχωριστές απαιτήσεις μια και το περιβάλλον της γλάστρας είναι τεχνητό.

Αν και οι ρίζες των γλαστρικών φυτών είναι κρυμμένες καλά μέσα στη γλάστρα δεν σημαίνει ότι δεν επηρεάζονται απ' τη ζέστη.

Ο καυτός καλοκαιρινός ήλιος ζεσταίνει τα πατώματα, πολύ περισσότερο μάλιστα αν είναι από μάρμαρο. Η θερμοκρασία αυτή περνά στη γλάστρα και οι ρίζες των φυτών υποφέρουν. Γι' αυτό φροντίζουμε να υπάρχει κενό κάτω από τις γλάστρες. 

Πιάτο, κενό, βάση, γλάστρα.

Το ίδιο με την προηγούμενη με άλλου τύπου στήριγμα.

Βάσεις, κενό, πιάτο γλάστρα.

Τις σηκώνουμε ψηλότερα είτε με ειδικές βάσεις, όπως στις φωτογραφίες επάνω, είτε με κάποιο άλλο αντικείμενο όπως δύο-τρία τούβλα. 

Κάποιος ρώτησε 6. Για την τριανταφυλλιά.

Η Α.Γ. ρώτησε σχετικά με την τριανταφυλλιά: 

Εχω μια τριανταφυλλιά αναρριχώμενη. Νομίζω τη λένε «μπομπόνα». Κάθε τέτοια εποχή όμως, τα φύλλα της γεμίζουν τρυπίτσες σαν να την τρώει κάμπια. Δεν θέλω να την ραντίσω με κάτι χημικό, γιατι το σκυλί μας είναι αλλεργικό. 

Μήπως υπάρχει κάτι φυσικό και ανώδυνο για να καταπολεμήσω την κάμπια;

Ο βάκιλλος της Θουριγγίας είναι ακίνδυνος για ανθρώπους, ζώα και άλλα έντομα εκτός από τις κάμπιες με την προϋπόθεση ότι δεν θα αφήσετε τον σκύλο σας (και οποιονδήποτε άλλο φυσικά) να μπει στον ψεκασμένο χώρο, μέχρι να στεγνώσει το ψεκαστικό υγρό που θα έχετε ρίξει προηγουμένως. Δηλαδή, φτιάχνετε το διάλυμα, αποκλείετε την πρόσβαση σε όλους και μετά ψεκάζετε. Μέχρι να στεγνώσει το υγρό πάνω στα φύλλα της τριανταφυλλιάς δεν την πλησιάζει κανείς. Επομένως, μιλάμε για λίγη ώρα. 

Ο βάκιλλος της Θουριγγίας κυκλοφορεί στην αγορά με διάφορα εμπορικά ονόματα. Αν ζητήσετε σε κέντρο κήπου «βάκιλλο για να ψεκάσετε τις τριανταφυλλιές» θα σας δώσουν κάποιο σκεύασμα. Τονίζω τον ψεκασμό επειδή η ίδια δραστική ουσία κυκλοφορεί και σε μορφή σκόνης που την ρίχνεις πάνω στα φυτά. Εσείς προτιμήστε τον ψεκασμό κι ας είναι βαρετός. Ο βάκιλλος δεν είναι χημικό φυτοπροστατευτικό αλλά ένα μικρόβιο που έχει επίδραση μόνον στις κάμπιες των λεπιδόπτερων.

Φυσικά, πρέπει να τηρήσετε σχολαστικά τις οδηγίες χρήσης και ασφάλειας για την εφαρμογή του φυτοπροστατευτικού. 

Προβλήματα της ορτανσίας

Η xλώρωση, το κάψιμο από τον ήλιο και το ωίδιο, είναι τα τρία πιο συνηθισμένα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει η ορτανσία στη ζωή της μέσα σε μία γλάστρα. 

Οι μελίγκρες εμφανίζονται κι αυτές αλλά σταματούν εύκολα με λίγο σαπουνόνερο (σχετικά δείτε εδώ). 

Η χλώρωση είναι το κιτρίνισμα των φύλλων με τα νεύρα τους να μένουν πράσινα. Οφείλεται σε έλλειψη σιδήρου και εμφανίζεται σε νεαρά φύλλα αρχικά. Για να διορθωθεί προσθέτουμε σίδηρο. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε χηλικό σίδηρο ή θειικό σίδηρο (καραμπογιά). 

Χλώρωση στα νεαρά φύλλα.

Το κάψιμο από τον ήλιο, είναι συνέπεια της έκθεσης των φύλλων της ορτανσίας στον καυτό ήλιο του καλοκαιριού. Αν δεν μπορείτε να τον αποφύγετε εντελώς, τουλάχιστον προστατεύστε τα φυτά σας τις ώρες του μεσημεριού. Δηλαδή, βάλτε τα σε τέτοια θέση, ώστε να σκιάζονται, έστω και ελαφρά,  απ' τις 12 το μεσημέρι μέχρι τις 4-5 το απόγευμα. 
Πάντως με κάποιες παραδοχές μπορεί να κρατήσει κανείς τις ορτανσίες του σε θέσεις ηλιόλουστες. Δείτε σχετικά πατώντας, εδώ.

Τα καφετί σημάδια είναι συνέπεια του δυνατού ήλιου, όμως υπάρχουν και σημάδια χλώρωση στα φύλλα αυτά.

Έντονη χλώρωση, αλλά τα καφέ «καψίματα» στην περιφέρεια των φύλλων είναι συνέπεια κακού ποτίσματος. Για την ακρίβεια, αυτή η ορτανσία κάποια φορά έμεινε απότιστη και τα φύλλα μαράθηκαν. 

Το ωίδιο είναι κάτι γκρι λεκέδες πάνω στα φύλλα. Είναι ένας μύκητας και η παρουσία του οδηγεί σε πτώση των προσβεβλημένων φύλλων. Προλαβαίνουμε το πρόβλημα θειαφίζοντας τα νεαρά φύλλα τον Απρίλιο, (δεν βάζουμε θειάφι όταν η θερμοκρασία ξεπερνά τους 28-29 ℃).

Άλλες δημοσιεύσεις για την ορτανσία σε αυτό το ιστολόγιο: 

Ορτανσία, κλάδεμα και πολλαπλασιασμός

Πώς γίνονται μπλε τα άνθη της ορτανσίας

Ορτανσία το φθινόπωρο
Κάποιος ρώτησε 5. Για την ορτανσία

Καταπολέμηση μελίγκρας

Με σαπουνόνερο

Είναι εύκολο στην εφαρμογή αλλά μην περιμένετε θεαματικά αποτελέσματα εκτός αν, 

Α. ξεκινήσετε τους ψεκασμούς όταν ακόμη η μελίγκρα είναι λίγη

Β. επαναλαμβάνεται τους ψεκασμούς όποτε τη βλέπετε. 

Η συνταγή που μας δίνει ο Αντρέας Μπαρμπούτσης απ' το περιοδικό «Ερασιτέχνης Κηπουρός» είναι η εξής: 

20 γρ. τριμμένο πράσινο σαπούνι, 10 γρ. οινόπνευμα σε 1 λίτρο νερό. Ψεκάζουμε πάντα ποτισμένα φυτά, σε ώρες που δεν έχει ζέστη.

Για να «δουλέψει» η συνταγή πρέπει το νερό να μην περιέχει πολλά άλατα. 

Και πώς ξέρουμε ότι ήρθαν οι μελίγκρες; Θα πρέπει να τις δούμε πάνω στις τρυφερές κορυφές και τα πολύ νεαρά φύλλα. Πάντως η παρουσία μυρμηγκιών, έστω και λίγων, πάνω σε ένα φυτό, είναι σοβαρή ένδειξη ότι κάπου πολύ κοντά υπάρχουν μελίγκρες. 

Με ωφέλιμα έντομα

Οι πασχαλίτσες και συγκεκριμένα οι προνύμφες τους, επειδή αυτές είναι που τρώνε περισσότερο τις μελίγκρες, είναι τα πιο γνωστά απ' αυτά αλλά όχι τα μοναδικά. Δεν είναι εύκολο να τα βρούμε στην αγορά και η εξαπόλυσή τους σημαίνει ότι δεν θα ξαναψεκάσουμε με κάποιο εντομοκτόνο.

Προϋπόθεση για να «πιάσει» το κόλπο των ωφέλιμων εντόμων είναι να υπάρχουν ήδη μελίγκρες σε έναν κήπο. Μ' άλλα λόγια, δεν πρέπει να γίνεται η προληπτική εξαπόλυσή τους.  

Βιολογικά εντομοκτόνα

Βιολογικά εντομοκτόνα όπως αυτά που περιέχουν λιπαρά άλατα καλίου είναι αποτελεσματικά με τις ίδιες προϋποθέσεις που αναφέραμε και για το σαπουνόνερο. Κατάλληλος είναι και ο θερινός πολτός αλλά και τα έτοιμα προς χρήση εντομοκτόνα που περιέχουν φυσικό πύρεθρο. Όλοι αυτοί οι όροι που αναφέρονται εδώ είναι οι δραστικές ουσίες, στο εμπόριο τα φυτοπροστατευτικά που τις περιέχουν κυκλοφορούν με διάφορα εμπορικά ονόματα. 

Συμβατικά και βαρετά

Υπάρχουν ένα σωρό συμβατικά (χημικά) φυτοπροστατευτικά για την καταπολέμηση της μελίγκρας. 

Όμως ακόμη και αν δεν ίσχυε η απαγόρευση χρήσης τέτοιων σκευασμάτων από ερασιτέχνες, είναι πολύ κουραστική και βαρετή η όλη διαδικασία εφαρμογής τους. Βάλε πρόχειρα ρούχα και παπούτσια, βάλε γάντια, βάλε μάσκα, μέτρησε με ακρίβεια τις ποσότητες νερού και φαρμάκου, ανακάτεψε καλά, ψέκασε, βγάλε ρούχα, πλύνε χέρια, μείνε για κάποια ώρα μακριά απ' τον κήπο ... είναι βαρετό και μόνον να το γράφεις! Άντε να τα κάνεις όλα αυτά ...

Σίγουρα δεν «δουλεύουν»

Ούτε ο βάκιλος της Θουριγγίας ούτε το θειάφι καταπολεμούν τις μελίγκρες.

Διαβάστε κι άλλα για τις μελίγκρες πατώντας εδώ.

Κάποιος ρώτησε 3 . Για την αχλαδιά.

...  για την αχλαδιά

Καλημέρα! Ήθελα μια γνώμη από σας.

Έχω φυτέψει 8 γυμνόριζα δέντρα (όλα διαφορετικά: ροδιά, βερυκοκιά, δαμασκηνιά, κλπ) σε ένα χωράφι που είναι γενικά ακαλλιέργητο (εγκαταλελειμμένο 20 χρόνια). Τα δέντρα έχουν αρχίσει να ανθίζουν όλα αλλά μόνο σε μια κοντούλα αχλαδιά είδα να ανεβαίνουν μυρμήγκια και να έχει μαυρες κηλίδες στα φύλλα (στα λίγα που έχει βγάλει ή αυτά που είναι ακόμα μπουμπούκια). Επειδή δεν έχω καθόλου εμπειρία ρωτώ: Πρέπει να ψεκάσω επειγόντως; Πρέπει να βάλω δακτυλίους για να μην ανεβαίνουν; Αν δεν κάνω τίποτα υπάρχει φόβος να καταστρέψουν το δέντρο; Θα δω το φαινόμενο και στα άλλα δέντρα; 

Ευχαριστώ! Κ. Σ.τεφ.

Να η απάντηση: 

Αυτό που περιγράφετε μοιάζει με προσβολή από φουζικλάδιο, του οποίου η πρόληψη και η καταπολέμηση γίνεται ψεκάζοντας κάποιο χαλκούχο μυκητοκτόνο. Υπάρχουν πάρα πολλά στην αγορά. Από το φουζικλάδιο προσβάλονται τα μηλοειδή. 

Όμως, η παρουσία μυρμηγκιών είναι ένδειξη ότι κάπου υπάρχουν μελίγκρες. Οι τελευταίες καταπολεμούνται ψεκάζοντας με κάποιο ειδικό εντομοκτόνο. Οι δακτύλιοι μπορούν να σταματήσουν τα μυρμήγκια αλλά δεν κάνουν τίποτε στις μελίγκρες. Αυτές προσβάλλουν πάρα πολλά είδη φυτών, καλλωπιστικά, καρποφόρα αλλά και λαχανικά. 

Πριν κάνετε κάτι δείτε προσεκτικά τις κηλίδες στα φύλλα. Είναι κηλίδες ή πρόκειται για μικρά μαύρα έντομα, μελίγκρες δηλαδή; Στη συνέχεια ενεργείστε αντίστοιχα. 

Επίσης, αν στην περιοχή σας υπάρχουν πολλές αχλαδιές ή και μηλιές, ο τοπικός γεωπόνος θα μπορεί να σας κατευθύνει σχετικά με τα προληπτικά μέτρα που πρέπει να λαμβάνετε κάθε εποχή.  

Μετά την παγωνιά

Καθώς η θερμοκρασία ανέβηκε, όποια φυτά είχαμε τυλίξει με αντιπαγετικό ύφασμα (φλις), τα ξεσκεπάζουμε. Το ύφασμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ξανά, και σίγουρα θα χρειαστεί επειδή ο χειμώνας είναι ακόμη μπροστά μας. 

Όποια φυτά φέραμε σε εσωτερικό χώρο τα αφήνουμε εκεί που είναι, αν δεν μας ενοχλούν. Διαφορετικά, τα βάζουμε πίσω στη θέση τους. Θα πρέπει όμως να είμαστε σε ετοιμότητα για να τα ξαναμαζέψουμε αν ο καιρός κρυώσει και πάλι. 

Αν τυχόν κάποιο από τα φυτά που έμεινε έξω έπαθε ζημιές από το κρύο, δεν το πειράζουμε καθόλου. Συγκεκριμένα: 

• Δεν του βάζουμε λίπασμα.
• Προσέχουμε πολύ με το πότισμά του. Αν του δώσουμε περισσότερο νερό απ' όσο χρειάζεται κινδυνεύει να χαλάσει. 
• Αν μπορούμε το ψεκάζουμε με κάποιο χαλκούχο φυτοπροστατευτικό για να προλάβουμε προσβολές από μύκητες. 
• Δεν το κλαδεύουμε. Το κλάδεμα θα γίνει αργότερα, την άνοιξη, όταν θα είμαστε σίγουροι σχετικά με το ποιό τμήμα του είναι ζωντανό.

Το πλουμπάγκο είναι από τα φυτά που υποφέρουν από το κρύο. Με την παγωνιά είναι πιθανό ότι πολλά από τα κλαδιά του θα χαλάσουν. Εμείς θα πρέπει να περιμένουμε την άνοιξη για να δούμε ποιά απ' αυτά είναι ζωντανά και ποιά όχι. Πώς τα ξεχωρίζουμε; Στα ζωντανά θα δούμε να φουσκώνουν τα μάτια και να εμφανίζονται νέοι βλαστοί. Τότε πια θα κόψουμε ό,τι είναι ξερό. 

Χιόνια

Αφού χθες και σήμερα, χίονισε ή χιονίζει σε μεγάλος μέρος της Ελλάδας, αυτό εδώ μπορεί να ενδιαφέρει: Κι αν χιονίσει;

Προστασία φυτών από το κρύο

Όποτε η ΕΜΥ προβλέπει χιόνια και παγωνιές σημαίνει ότι πρέπει να πάρουμε μέτρα για να προστατεύσουμε από το κρύο, όσα από τα φυτά μας είναι ευαίσθητα. Αυτά συνήθως είναι σε γλάστρες και σπανιότερα στο χώμα. 

Τα γλαστρικά τα καλύπτουμε με εφημερίδες, αεροπλάστ (το πλαστικό με τις φουσκάλες), παλιές κουβέρτες, χαρτοκούτια, ό,τι έχουμε πρόχειρο ... Πάντως το πιό κομψό και ταυτόχρονα αποτελεσματικό υλικό προστασίας είναι το αντιπαγετικό φλις. Το βρίσκουμε σε όλα τα φυτώρια και κέντρα κήπου και δεν είναι ακριβό αφού στοιχίζει λιγότερο από 1 ευρώ το μέτρο. Λίγο πιο ακριβό αλλά πιο εύχρηστο είναι το αντιπαγετικό φλις σε διπλό φύλλο. Είναι πιο εύχρηστο γιατί το μήκος που θέλεις και απλός το «φοράς» στο φυτό σου. Όποιο υλικό και αν χρησιμοποιήσουμε δεν κλείνουμε ασφυκτικά το φυτό αλλά αφήνουμε κάποια ανοίγματα ώστε να ανανεώνεται ο αέρας. Όταν περάσει η κακοκαιρία αφαιρούμε τα προστατευτικά και ποτίζουμε αν χρειάζεται. Τέλος, αν υπάρχει χώρος και μπορούμε, φέρουμε τα ευαίσθητα φυτά μέσα στο σπίτι ή στο κλιμακοστάσιο.

Για τα φυτά που είναι στο χώμα, απλώνουμε κοπριά (καλά χωνεμένη) γύρω από τις ρίζες τους. Μπορούμε επίσης να τυλίξουμε τον κορμό ευαίσθητων δέντρων, όπως είναι τα εσπεριδοειδή, με λινάτσα ή αντιπαγετικό φλις. Το τελευταίο μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε και για να τυλίξουμε κάποια μικρότερα και φυτά.  Στη φωτογραφία δεξιά, φαίνεται ένα δέντρο του οποίου ο κορμός προστατεύεται από το κρύο με ένα παχύ στρώμα φύλλων. 

Η μαύρη κορυφή της ντομάτας

Στα αντικείμενα σφαιρικού σχήματος το πάνω και το κάτω είναι σχετικές έννοιες. Αν βρεθείς στον Βόρειο Πόλο θα είσαι στην κορυφή; Και αν βρεθείς και στο Νότιο, που θα βρίσκεσαι; Η ντομάτα έχει και αυτή ένα σχεδόν σφαιρικό σχήμα όμως η κορυφή της είναι ξεκάθαρο που βρίσκεται. 

Άνθη ντοματιάς (φωτ. Τ.Α.)

Νεαροί μικροί ακόμη καρποί ντομάτας (φωτ. Τ.Α.)

Γίνεται το λουλούδι, μετά αυτό γονιμοποιείται και σχηματίζεται ο καρπός. Μικρός στην αρχή, γέρνει απ' το βάρος του προς το έδαφος στη συνέχεια και έτσι η κορυφή του, δηλαδή το τμήμα του που πριν «έβλεπε» τον ουρανό, τώρα είναι στραμμένο στο χώμα. Όταν αυτό ακριβώς το τμήμα του καρπού μαυρίζει, μην ψάχνετε να βρείτε μυστήρια έντομα και ύπουλους μύκητες που επιτέθηκαν στον λαχανόκηπό σας. 

Η μαύρη κορυφή της ντομάτα (φωτ. Τ.Α.)

Το μαύρισμα της κορυφής της ντομάτας ή «κηλίδωση της κορυφής» οφείλεται συνήθως στην έλλειψη ασβεστίου απ' το έδαφος και κατά συνέπεια από το φυτό σας. Κάντε ένα πέρασμα απ' το κοντινότερο γεωπονικό κατάστημα και ζητήστε κάποιο σκεύασμα που περιέχει ασβέστιο για να διορθωθεί το πρόβλημα στις επόμενες ντομάτες. Δυστυχώς όσες χάλασαν δεν πρόκειται να επανέλθουν.Την επόμενη χρονιά όμως, εμπλουτίστε το χώμα σας με ασβέστιο πριν ξεκινήστε την καλλιέργεια.

Γιατί κιτρινίζουν τα φύλλα της δάφνης;

Δεν είναι ελιές αλλά οι καρποί της δάφνης του Απόλλωνα (φωτ. Τ.Α.)

Μιλάμε για τη δάφνη του Απόλλωνα, αυτή που τα φύλλα της ταιριάζουν με τις φακές. Είναι αειθαλές φυτό, το χειμώνα μένει πράσινο. Όμως και της δάφνης τα φύλλα κάποια στιγμή πρέπει να ανανεωθούν, να φύγουν τα παλιά και να έρθουν νέα. Ακριβώς αυτό γίνεται το Μάιο ή και τον Ιούνιο. Πολλά απ' τα φύλλα που είναι στο κάτω μέρος των κλαδιών κιτρινίζουν και πέφτουν φυσιολογικά.

Γιατί κιτρινίζουν τα άνθη του γιασεμιού;

Είναι κάτι φυσιολογικό. Κιτρινίζουν γιατί «ωρίμασαν», ολοκλήρωσαν τον κύκλο τους και θα πέσουν. Ευτυχώς ή δυστυχώς κανένα άνθος δεν ζει για πολύ, πάρα πολύ.

Γιατί κιτρινίζει το ρυγχόσπερμο;

Συχνά τα φύλλα του ρυγχοσπέρματος αλλάζουν χρώμα και γίνονται κίτρινα χωρίς να ξεραίνονται όμως. Υπάρχουν διάφορες αιτίες:

Ο δυνατός ήλιος μπορεί να είναι μία από αυτές και είναι κάτι συνηθισμένο στην Ελλάδα. Όμως αιτία μπορεί να είναι και η έλλειψη θρεπτικών στοιχείων από το χώμα του ρυγχοσπέρματος. 
Για τον ήλιο δύο πράγματα μπορούμε να κάνουμε: είτε να μετακινήσουμε το φυτό μας, εφ όσον είναι σε γλάστρα, είτε φυτεύοντας κάτι άλλο λίγο πιο πέρα να δώσουμε λίγη σκιά στο ρυγχόσπερμά μας. 
Για την έλλειψη θρεπτικών στοιχείων δίνουμε λίπασμα. Όμως διαλέγουμε κάποιο που να περιέχει και ιχνοστοιχεία. 

Διαβάστε ακόμη: Τα μυστικά του ρυγχοσπέρματος

Προστασία καρποφόρων απ' τα πουλιά

Έχεις στον κήπο σου ένα-δυο καρποφόρα δέντρα και περιμένεις με αγωνία πότε θα ωριμάσουν οι καρποί τους για να νιώσεις τη χαρά της παραγωγής και της κατανάλωσης της δικής σου σοδειάς.

Παρακολουθείς κάθε μέρα την ανάπτυξη των φρούτων και περιμένεις. Δυστυχώς όμως, δεν είσαι ο μόνος που παρακολουθεί και περιμένει. Τα πουλιά από ψηλά παραμονεύουν ...

Τι μπορούμε να κάνουμε;

Να στήσουμε ένα σκιάχτρο; Όμορφο αλλά όχι πρακτικό. Κάποια στιγμή τα πουλιά κάθονται πάνω στο σκιάχτρο και περιμένουν να ωριμάσουν οι καρποί των δικών σου κόπων.

Μία καλή λύση είναι τα ειδικά δίχτυα. Είναι διάφανα, είναι ελαφρά, χρησιμοποιούνται ξανά και ξανά και δεν είναι ιδιαίτερα ακριβά αν έχεις να καλύψεις απλώς λίγα δέντρα. Τα τοποθετούμε όταν αρχίσουν να σχηματίζονται οι καρποί και τα αφαιρούμε μετά τη συγκομιδή.

Άνοιξη, της μελίγκρας ο καιρός

Είναι τώρα! Αυτή είναι η περίοδος της χρονιάς που ευνοεί τις μελίγκρες ή αλλιώς αφίδες. Τα έντομα αυτά κάνουν ζημιές στα νεαρά και τρυφερά πράσινα μέρη των φυτών, δαγκώνοντάς τα με τα στοματικά τους μόρια. 

Μελίγκρες και ωίδιο στο ίδιο τριαντάφυλλο (φωτ. Τ.Α.)

Στη φωτογραφία επάνω, οι μελίγκρες βρίσκονται ακόμη και στα πέταλα ενώ οι γκρίζοι λεκέδες στο μπουμπούκι κάτω αριστερά και στο στέλεχος δεξιά, σημαίνουν προσβολή και από ωίδιο 

Πριν αρχίσουμε να κυνηγάμε τις μελίγκρες καλό είναι να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να προλάβουμε τις ζημιές τους. Το καλύτερο προληπτικό μέτρο είναι να έχουμε υγιή και εύρωστα φυτά, καλά «ταϊσμένα» και σωστά ποτισμένα.

Αυτό σημαίνει ότι δίνουμε στα φυτά τις σωστές ποσότητες λιπάσματος, ότι τα ποτίζουμε όσο χρειάζεται και όποτε χρειάζεται. Και ότι, αν αυτά είναι σε γλάστρες τα μεταφυτεύουμε όταν χρειάζεται.

Υπερβολές στο λίπασμα και μάλιστα στο αζωτούχο, έχουν αποτέλεσμα την έντονη βλαστική ανάπτυξη του φυτού. Δηλαδή περισσότεροι νεαροί βλαστοί και περισσότερα νεαρά και τρυφερά φύλλα· ακριβώς αυτά που προτιμούν οι μελίγκρες.

Τα γερά φυτά δεν θα αποφύγουν την προσβολή, όμως οι ζημιές που θα πάθουν θα είναι πολύ μικρότερες και με λιγότερες συνέπειες στην ανάπτυξη. 

Για την καταπολέμηση διαβάστε πατώντας εδώ.

Πεύκα, κάμπιες και αλλεργίες. Ραντεβού τον Σεπτέμβρη

Αυτή την άνοιξη τα πεύκα στην Αττική δείχνουν να είναι σε κακή κατάσταση. Αυτό δεν το προκάλεσε η βαμβακάδα αλλά η κάμπια του πεύκου ή πιτυοκάμπη. Ο χειμώνας που πέρασε ήταν μάλλον ζεστός και έτσι οι κάμπιες δεν σταμάτησαν να κάνουν ζημιές. Αυτή την εποχή κυκλοφορούν στο έδαφος προκαλώντας φαγούρα και άλλες αλλεργικές αντιδράσεις σε όσους έρθουν σε επαφή μ' αυτές. Ευτυχώς σε λίγες μέρες θα κρυφτούν μέσα στο χώμα για να μεταμορφωθούν και έτσι θα γλιτώσουμε απ΄τις αλλεργίες.

Η καταπολέμηση της κάμπιας του πεύκου γίνεται με ένα μικρόβιο, τον βάκιλο της Θουριγγίας. Σκευάσματά του κυκλοφορούν στην αγορά με διάφορες επωνυμίες. Το μικρόβιο αυτό βλάπτει μόνον τις κάμπιες των λεπιδόπτερων και τίποτε περισσότερο. Η καλύτερη στιγμή για να γίνει ο ψεκασμός είναι το φθινόπωρο (Σεπτέμβριο - Οκτώβριο). Το πρόβλημα όμως είναι, πως θα ψεκαστεί ένα πεύκο ύψους 7-8 ή και περισσότερων μέτρων, χωρίς το κόστος να γίνει δυσθεώρητο;

Θειάφι στις τριανταφυλλιές

Αν βάλουμε θειάφι την άνοιξη στις τριανταφυλλιές μας θα γλιτώσουμε από το ωίδιο. Για το σκοπό αυτό γεμίζουμε με θειάφι το θειαφιστήρι ή μια παλιά κάλτσα δεμένη πάνω σε ένα καλάμι και το τινάζουμε πάνω από την τριανταφυλλιά. Προσέχουμε να καλύψουμε καλά τα φύλλα της και ιδιαίτερα τα πιο νέα που έχουν κοκκινωπή απόχρωση. Η καλύτερη στιγμή για να θειαφίσουμε είναι νωρίς το πρωί. Επειδή το θειάφι παρασύρεται από τον άνεμο μπορούμε να επαναλάβουμε όποτε χρειαστεί.

Δεν θειαφίζουμε όταν η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη από 27 ℃.

Το θειάφι είναι ένα από τα παλιότερα φυτοπροστατευτικά, γνωστό από τα ομηρικά χρόνια. Περιλαμβάνεται στις ουσίες των οποίων η χρήση επιτρέπεται στη βιολογική γεωργία. Είναι φτηνό, ακίνδυνο για ανθρώπους και ζώα και δεν λερώνει. Η χρήση του προλαβαίνει σε σημαντικό βαθμό και την προσβολή της τριανταφυλλιάς από τον τετράνυχο.

Το ωίδιο (φωτογραφία επάνω) είναι μία μυκητολογική ασθένεια που εμφανίζεται με τη μορφή γκρι ή υπόλευκης σκόνης επάνω στα φύλλα . Θυμίζει πολύ στάχτη και γι' αυτό η ασθένεια αυτή ονομάζεται και στάχτωμα. Αν δεν καταπολεμηθεί εγκαίρως προκαλεί φυλλόπτωση.

Κι αν χιονίσει;

Τι κάνουμε όταν ο κήπος και τα φυτά μας μαζί σκεπαστούν απ' το χιόνι;

Μάλλον τίποτε. Δηλαδή τίποτε σχετικό με την κηπουρική ...

• Δεν φυτεύουμε κάτι στο παγωμένο χώμα.
• Δεν κλαδεύουμε σπασμένα κλαδιά, παρά μόνο αν υπάρχει κίνδυνος πτώσης.
• Δεν απομακρύνουμε το χιόνι ρίχνοντας νερό. Θα ήταν μεγάλο λάθος κάτι τέτοιο επειδή τα φυτά μας κινδυνεύουν να βρεθούν εκτεθειμένα στον πάγο ενώ το χιόνι λειτουργεί ως μονωτικό.
• Δεν πατάμε πάνω στον χιονισμένο χλοοτάπητα γιατί θα τον χαλάσουμε.