ΑΝΘΗ ΓΙΑ ΤΟ ΧΕΙΜΩΝΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΟΙΞΗ

Συνδυασμός από δύο ποικιλίες λομπέλιας (φωτ. Δ.Α.)

ΣΠΕΡΝΟΥΜΕ ΤΩΡΑ ΕΠΟΧΙΚΑ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΘΗΣΟΥΝ ΑΡΓΟΤΕΡΑ

Η περίοδος αυτή είναι κατάλληλη για να σπείρουμε εποχικά φυτά που θα είναι ανθισμένα τον χειμώνα και την άνοιξη. Τα εποχικά φυτά ολοκληρώνουν τον κύκλο της ζωής τους μέσα σε λίγους μήνες. Με απλά λόγια η σειρά είναι εξής: σπέρνουμε, ο σπόρος βλαστάνει, αναπτύσσεται το φυτό, ανθίζει, κάνει σπόρους και μετά … τέλος. Η καλλιέργειά τους είναι εύκολη, αφού οι απαιτήσεις τους είναι μικρές: μια-δυο δόσεις λιπάσματος σε όλη την περίοδο καλλιέργειας και πότισμα. Το «μυστικό» της επιτυχίας είναι πριν σπείρουμε να μάθουμε τις «παραξενιές» του είδους ή των ειδών που θα διαλέξουμε. Τους ταιριάζουν οι συνθήκες του κήπου ή της βεράντας μας; Έχει αρκετό φως ο χώρος μας; Απαντάμε πρώτε σε τέτοιες ερωτήσεις και μετά ξεκινάμε …

Άλυσσο (Lobularia maritima)

Το άλυσσο σπέρνεται από τον Οκτώβριο έως και τον Απρίλιο. Ανθίζει περίπου 2 μήνες μετά τη σπορά και διατηρείται ανθισμένο για 3-4 μήνες. Τα άνθη του είναι λευκά, ανοιχτά κίτρινα, κόκκινα ή και μπλε ανάλογα με την ποικιλία. Έχουν ιδιαίτερο και έντονο άρωμα μελιού.

Το λευκό άλυσσο (φωτ. Τ.Α.)

Κινέζικο γαρίφαλο (Dianthus sinensis)

Το κινέζικο γαρίφαλο σπέρνεται από τον Σεπτέμβριο μέχρι και τον Νοέμβριο. Τα πρώτα άνθη του θα εμφανιστούν περίπου 3 μήνες μετά και διαρκούν, επίσης, για 3 μήνες περίπου. Υπάρχουν διάφορες ποικιλίες με άνθη λευκά, κόκκινα, ροζ, βυσσινί, μοβ, μονόχρωμα ή δίχρωμα.

Κινέζικα γαρίφαλα (φωτ. Δ.Α.)

Μοσχομπίζελο (Lathyrus odoratus)

Το πρώτο συνθετικό του ονόματός του δεν είναι τυχαίο καθώς τα άνθη του έχουν πολύ έντονο άρωμα. Είναι ένα αναρριχώμενο φυτό με ύψος από 0,50 μ. έως και 2 μ. ανάλογα με την ποικιλία. Τα λουλούδια είναι λευκά ή σε αποχρώσεις του μπλε και του κόκκινου.
Η σπορά του γίνεται από τον Σεπτέμβριο μέχρι και τον Νοέμβριο. Όμως πριν την σπορά πρέπει να μουλιάσουμε τους σπόρους σε νερό για 24 ώρες ώστε να μαλακώσει το σκληρό περίβλημά τους.

 Το μοσχομπίζελο είναι αναρριχώμενο, ακόμη και οι μικρόσωμες ποικιλίες του χρειάζονται στήριξη (φωτ. Δ.Α.)

Λομπέλια (Lobellia erinus)
Υπάρχουν δύο ομάδες ποικιλιών λομπέλιας, αυτές που έχουν συμπαγές σχήμα και οι κρεμοκλαδείς. Τα λουλούδια τους μπορεί να είναι, λευκά, κόκκινα ή σε αποχρώσεις τους λιλά και του μοβ.
Όλες οι ποικιλίες σπέρνονται μεταξύ Οκτωβρίου και Δεκεμβρίου. Οι συμπαγείς ποικιλίες ανθίζουν 3 μήνες μετά τη σπορά ενώ οι κρεμοκλαδείς είναι λίγο πιο … αργές αφού ανθίζουν μετά από 4 μήνες. Αμφότερες κρατάνε τα λουλούδια τους για 2-3 μήνες. Ειδικά για τη λομπέλια, σπέρνουμε 4-7 σπόρους μαζί στο ίδιο σημείο.

 

Λομπέλια με μονόχρωμα άνθη (φωτ. Δ.Α.)

Λομπέλια με δίχρωμα άνθη (φωτ. Δ.Α.)

ΠΩΣ ΣΠΕΡΝΟΥΜΕ;

Επιλέγουμε το χώρο όπου θα μεγαλώσουν τα εποχικά μας λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις τους (φως, θερμοκρασία κ.λπ.) και το τελικό τους μέγεθος. Κάνουμε το έδαφος επίπεδο, χωρίς λακούβες. Για τις αποστάσεις μεταξύ των θέσεων που θα σπείρουμε και για το βάθος σποράς συμβουλευόμαστε τη συσκευασία των σπόρων. Υπάρχουν σπόροι που πρέπει να μπουν σε συγκεκριμένο βάθος αλλά υπάρχουν και εκείνοι που απλώς τους ακουμπάμε στην επιφάνεια του χώματος. Εκτός εξαιρέσεων, βλέπε λομπέλια, βάζουμε 2-3 σπόρους σε κάθε θέση. Ακολουθεί πότισμα.
Γενικά, όταν ποτίζουμε σπόρους ή και τα νεαρά φυτά θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Θέλουμε το νερό να πέφτει απαλά πάνω στο χώμα ή ακριβώς δίπλα στα φυτά ώστε να μην παρασυρθούν οι σπόροι ή να μην σπάσει ο λεπτός ευαίσθητος βλαστός των νεαρών φυτών. Γι’ αυτό είναι καλύτερα να χρησιμοποιούμε ποτιστήρι με σουρωτήρι στη «μύτη» του.
Όταν τα σπορόφυτα αποκτήσουν 3-4 φύλλα είναι η ώρα για την αραίωση τους, εφόσον χρειάζεται. Είπαμε πιο πάνω ότι σε κάθε θέση βάζουμε 2-3 σπόρους, αν βλαστήσουν όλοι θα έχουμε στην ίδια θέση σποράς 3 φυτά. Από αυτά θα αφαιρέσουμε προσεκτικά τα 2 λιγότερο αναπτυγμένα και θα αφήσουμε το ρωμαλέο. Θα ποτίζουμε όποτε το χώμα πάψει να είναι νωπό. Λίπασμα δίνουμε αφού τα νεαρά φυτά αναπτυχθούν.

Διαβάστε περισσότερα για το άλυσσο εδώ.

Πολλά είδη βολβών φυτεύονται τώρα για να ανθίσουν την άνοιξη. Δείτε εδώ.

«Αναγνώσεις, αναγνώστες και αναγνώστριες: Το βιβλίο και το κοινό του στην Ελλάδα»

 

Εντομοφάγο φυτό της χλωρίδας μας

Η ταινία «Το μαγαζάκι του τρόμου» (Little Shop of Horrors) ήταν μια μαύρη κωμωδία και μιούζικαλ του 1960 όπου «πρωταγωνιστούσε» ένα τεράστιο σαρκοφάγο φυτό ονόματι Audrey II. Η ταινία ξαναγυρίστηκε το 1986  που τρέφονταν με ανθρώπινη σάρκα και αίμα. Ευτυχώς δεν έχει καμία σχέση με τα μη κινηματογραφικά σαρκοφάγα φυτά που ζουν στη Φύση. Αυτά τρέφονται με πολύ μικρά έντομα και όχι με σάρκες. Επομένως το σωστό είναι να τα λέμε απλώς εντομοφάγα φυτά και δεν είναι ... προνόμιο των τροπικών περιοχών, έχει και η χλωρίδα μας ένα τέτοιο, την πινγκουίκουλα.

Πινγκουίκουλα. Τα μαύρα στίγματα πάνω στα φύλλα είναι έντομα σε διάφορα στάδια αποσύνθεσης. (φωτ. Τ.Α.)

Η πινγκουικούλα (Pinguicula crystallina) είναι ένα μικρό ποώδες πολυετές φυτό. Το βρίσκουμε σε υγρές θέσεις, πάνω σε βράχους, σε περιοχές με υψόμετρο από 500-800 μ. έως και τα 1.900 μ. Ίσως να είναι το μοναδικό εντομοφάγο φυτό που αυτοφύεται στα μέρη μας. Ένας βοτανικός επιστήμονας σίγουρα θα ξέρει περισσότερα για το θέμα αυτό. 

Πινγκουίκουλα (Φωτ. Τ.Α.)

Τα φύλλα της πινγκουίκουλας έχουν αδένες που παράγουν μία κολλώδη, λιπαρή ουσία για να παγιδεύονται τα έντομα. Από αυτά παίρνει παίρνει το φυτό τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία, ενώ οι ρίζες του χρησιμεύουν σχεδόν αποκλειστικά για τη στήριξη. Τα μικρά, ιώδη άνθη του στέκονται μοναχικά στην κορυφή του μίσχου τους. Χάρη σε αυτόν τον μίσχο το μικρό φυτάκι αποκτά συνολικό ύψος μόλις 15 εκ. περίπου.

Τις πινγκουίκουλες στις φωτογραφίες τις βρήκα σε ένα μικρού μήκους φαράγγι με μικρούς καταρράκτες και βάθρες στην περιοχή του Τόρνου στην νότια Ευρυτανία. 

Τόρνος Ευρυτανίας (Φωτ. Τ.Α.)

Να θυμήσω εδώ ότι τα «άγρια» φυτά μπορούμε να τα φωτογραφίσουμε, να τα δούμε από κοντά ή από μακριά, να τα μυρίσουμε, ίσως να μπορούμε και να τα αγγίξουμε, όμως δεν τα κόβουμε. Ποτέ!

Κόβουμε τα ξερά κλαδιά του τσίκας;

Τσίκας ή κύκας, Cycas revoluta (Φωτ. Τ.Α.)

Το τσίκας (Cycas revoluta) της φωτογραφίας είναι στον κήπο μου πάνω από 15 χρόνια. Όπως βλέπετε, οι χαμηλότερες -επομένως και παλιότερες- σειρές φύλλων είναι ακόμη στη θέση τους. Ξέρω ότι πολλοί συνηθίζουν να αφαιρούν αυτά τα φύλλα επειδή τους αρέσει περισσότερο το τσίκας όταν ο κορμός του είναι εμφανής και επειδή θεωρούν ότι με το κλάδεμα αναπτύσσεται ταχύτερα. Δεν θυμάμαι να έχω κόψει μέχρι τώρα κάποιο ξερό φύλλο από το συγκεκριμένο φυτό με μία εξαίρεση στην οποία θα αναφερθώ αργότερα. Τελικά τι ισχύει; Πρέπει να κλαδεύουμε τα χαμηλότερα φύλλα του τσίκας; Και αν ναι, ποιά φύλλα κόβουμε;

Πώς αποφασίζουμε αν θα κλαδέψουμε;

• Αν κόψουμε τα παλιά φύλλα το φυτό δείχνει «τακτοποιημένο» και «καθαρό». Η εικόνα αυτή μπορεί να ταιριάζει πολύ καλά σε έναν επίσης «τακτοποιημένο» και «καθαρό» κήπο. Ο δικός μου δεν είναι τέτοιος.
• Αν το τσίκας έχει παραφυάδες χαμηλά στη βάση του και θέλουμε να τις αφαιρέσουμε ή θέλουμε να τις αναδείξουμε, είναι λογικό να πρέπει να καθαρίσουμε τα παλιά φύλλα. Ακόμη δεν έχω δει κάποια παραφυάδα.
• Τα χαμηλότερα φύλλα προστατεύουν το φυτό από την παγωνιά. Να σημειωθεί ότι το τσίκας μπορεί να πάθει ζημιές αν εκτεθεί σε θερμοκρασία χαμηλότερη των -5 ℃.

Τέτοιες θερμοκρασίες δεν έχω δει μέχρι τώρα εκεί που βρίσκεται ο κήπος μου. Όμως η δουλειά που χρειάζεται για να κοπούν τα φύλλα αυτά δεν είναι ασήμαντη, ειδικά για έναν τεμπέλη όπως είναι ο γράφων. Σίγουρα όμως δεν είναι τεμπέληδες όλοι οι άλλοι, γι’ αυτό ας αποφασίσουν κάνοντας αυτό που τους αρέσει.

 

Τσίκας σε κήπο που θα μπορούσε να είναι καθαρός και τακτοποιημένος αν κάποιος κούρευε την χλόη. (Φωτ. Τ.Α.)

 

Ποιά φύλλα κόβουμε;

Τα φύλλα παράγουν την ενέργεια που χρειάζονται τα φυτά για να ζήσουν. Τα πράσινα φύλλα του τσίκας είναι λειτουργικά. Κάνουν φωτοσύνθεση και περιέχουν θρεπτικά στοιχεία. Όσα είναι κίτρινα, αλλά όχι ξερά, περιέχουν θρεπτικά στοιχεία άρα και αυτά είναι χρήσιμα για το φυτό. Τέλος, τα ξερά καφέ φύλλα προσφέρουν στο φυτό προστασία από τις καιρικές συνθήκες. Επομένως, αν αποφασίσουμε να κλαδέψουμε ποιά φύλλα του τσίκας κόβουμε; Κόβουμε τα καφέ, ξερά φύλλα. Δεν κόβουμε τα πράσινα, ούτε τα κίτρινα.

Πώς κόβουμε;

Τα ξερά φύλλα του τσίκας είναι πάρα πολύ σκληρά, είναι δύσκολο να κοπούν ακόμη και με ένα καλά ακονισμένο κλαδευτήρι. Ευτυχώς ένας φίλος μου υπόδειξε ότι ο κοινός κόφτης για σύρματα και καλώδια κάνει πολύ καλή δουλειά στο «δύσκολο» τσίκας. Γι’ αυτό έκοψα ένα-δύο για δοκιμή και τώρα ξέρω τι εργαλείο θα χρησιμοποιήσω όταν έρθει η ώρα να καθαρίσω τα ξερά φύλλα του δικού μου.

Κόφτης και καφέ ξερό φύλλο (Φωτ. Τ.Α.)

Όταν χιονίσει

Όταν τα φυτά καλυφθούν με χιόνι δεν τα καταβρέχουμε, ούτε ποτίζουμε τον χλοοτάπητα, για να κάνουμε το χιόνι να λιώσει. Αν μετά το χιόνι έρθει παγωνιά και το θερμόμετρο πέσει κάτω από το 0℃, το νερό θα παγώσει πάνω στα φυτά μας. Το χιόνι όμως λειτουργεί σαν μονωτικό και θα εμποδίσει το νερό που βρισκέται στο εσωτερικό των φυτών να παγώσει. Έτσι αποφεύγουμε τις ζημιές από τον πάγο. 

Όπως είναι γνωστό το νερό παγώνει στο 0 ℃ και στην υγρή του μορφή έχει μικρότερο όγκο απ' όσο έχει όταν είναι στερεό. Τα κύτταρα των φυτών περιέχουν άφθονο νερό, όταν αυτό παγώσει διογκώνεται και σπάει τα τοιχώματα των κυττάρων. (Φωτ. Τ.Α.)

Πλάτανος  (Φωτ. Τ.Α.)

Επίσης, δεν τινάζουμε το χιόνι από τα κλαδιά εκτός από την περίπτωση που αυτά κινδυνεύουν να σπάσουν. 

Αν δεν προλάβαμε να καλύψουμε τα πιο ευαίσθητα στην παγωνιά γλαστρικά φυτά, τραβάμε τις γλάστρες κοντά στον τοίχο της κατοικίας ή σε άλλη προστατευμένη θέση. 

Καλύπτουμε τον προγραμματιστή του αυτόματου ποτίσματος με πανιά ή άλλα υλικά για να τον προστατεύσουμε από τον πάγο. Δεν ποτίζουμε τον χλοοτάπητα για να λιώσει το χιόνι.

Δεν πατάμε τον χλοοτάπητα.

Ο τραχύκαρπος (Trachycarpus fortunei) είναι από τα φυτά που αντέχουν πολύ καλά τις χαμηλές θερμοκρασίες. (Φωτ. Τ.Α.)

ΕΥΧΕΣ

 ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ! 

Φωτογραφία από έργο του Κώστα Λάκη.(Φωτ. Τ.Α.)

Με υγεία, κόσμο στους δρόμους ...

... και αγκάθια μόνον από κάκτους. 

Ας είναι το 2021 μια ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!

ΕΥΧΕΣ

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!

ΑΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ 2021 ΜΙΑ ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!  

Και φέτος Ανθοκομική Έκθεση στην Κηφισιά

Κι όμως λεφτόδεντρο υπάρχει.

Το λεφτόδεντρο στα αγγλικά λέγεται money tree και υπάρχει! Είναι ένα κομψό φυτό, διεθνώς και επισήμως, γνωστό με το όνομα, Crassula ovata. Εμείς τη λέμε κρασούλα. Στα αγγλικά λέγεται και jade plant, αλλά αυτό το όνομα δεν έχει πλάκα.

Ένα ανθισμένο «λεφτόδεντρο» στην Καρδαμύλη της Μάνης, μήνα Απρίλιο. (Φωτ. Τ. Α.)

Είναι ένα αειθαλές παχύφυτο, με στρογγυλά φύλλα που θυμίζουν νομίσματα. Μάλλον εκεί οφείλει το όνομά του. Έχει πυκνή διακλάδωση αποτελούμενη από μικρού μήκους, χοντρά και μαλακά κλαδιά. Με καλές συνθήκες καλλιέργειας και φυτεμένη στο έδαφος μπορεί να φτάσει τα 2,5 μ. σε ύψος. Συνήθως φτάνει το 1,5 μ. Τα ενήλικα φυτά,  εφ όσον βρεθούν σε κατάλληλες συνθήκες, ανθίζουν κάποια στιγμή την άνοιξη κάνοντας μικρά ανθάκια λευκά με ροζ κέντρο και ελαφρύ άρωμα. 

Ανθισμένη κρασούλα στα μέσα Φεβρουαρίου, στα παράλια της δυτικής Αττικής. (Φωτ. Τ.Α.)

Απαιτήσεις

Η κρασούλα έχει καλή αντοχή στην ξηρασία και τη ζέστη. Έχει μικρή αντοχή στην παγώνια και το κρύο καθώς τα προβλήματα αρχίζουν όταν το θερμόμετρο πέσει λίγους βαθμούς κάτω από το 0 °C. Μάλιστα, σύμφωνα με τη θεωρία και εφ όσον όλα πάνε καλά, μπορεί να τα βγάλει πέρα ακόμη στους -4 °C. Καλλιεργείται τόσο στο έδαφος του κήπου όσο και σε γλάστρα. Στην Ελλάδα συνήθως προτιμούμε τη γλάστρα. Και πολύ καλά κάνουμε, κατά τη γνώμη μου, ακόμη κι αν δεν δούμε ποτέ την κρασούλα μας να φτάνει στο μέγιστο ύψος της. 

Η υπήνεμη θέση είναι ιδανική για αυτό το παχύφυτο. Ως προς το φωτισμό θέλουμε ημισκιερή θέση ή κάποια που θα είναι ηλιόλουστη αλλά ταυτόχρονα προστατευμένη από τον καυτό μεσημεριανό ήλιο του καλοκαιριού. Προτιμά ελαφρά όξινα εδάφη με πολύ καλή στράγγιση. Τέτοιο χώμα είναι πολύ εύκολο να το έχουμε σε μια γλάστρα αν ανακατέψουμε λίγη ελαφρόπετρα με συσκευασμένο χώμα «εξωτερικού χώρου» ή ειδικό «χώμα για κάκτους», φυσικά. Για φύτευση στο έδαφος του κήπου ίσως χρειαστεί να πρσθέσουμε στο χώμα λίγη ελαφρόπετρα και συσκευασμένο «εξωτερικού χώρου». 

Το κοκκίνισμα των φύλλων στην περιφέρειά τους οφείλεται στο κρύο του χειμώνα. (Φωτ. Τ.Α.)

Φροντίδες

«Εύκολο» φυτό κατάλληλο για αρχάριους κηπουρούς. Ποτίζουμε όποτε διαπιστώσουμε με την αφή ότι το χώμα είναι εντελώς στεγνό. Αυτό σημαίνει ότι το χειμώνα θα αραιώσουν πάρα πολύ τα ποτίσματα και θα αυξάνονται όσο καλοκαιριάζει. Όμως ακόμη και τότε δεν χρειάζονται υπερβολές. Με το λίπασμα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και φειδωλοί. Για γλαστρικές κρασούλες επιλέγουμε κάποιο σκεύασμα φτωχό σε άζωτο, τα λιπάσματα για κάκτους ή ντοματιές είναι σ’ αυτή την κατηγορία, και το χορηγούμε σε αραιή δόση μία φορά το χρόνο, προς το τέλος της άνοιξης. Αν μεταφυτεύσουμε σε μεγαλύτερη γλάστρα δεν χρειάζεται να χορηγήσουμε και λίπασμα. Σε κρασούλες φυτεμένες στο έδαφος του κήπου η λίπανση μπορεί να είναι ακόμη πιο αραιή ή και μηδενική. 

Πολλαπλασιασμός  

Ο πολλαπλασιασμός με μοσχεύματα είναι πολύ εύκολη υπόθεση. Κόβουμε κλαδάκια μήκους 10-15 εκ. περίπου με το κλαδευτήρι. Αφαιρούμε τα μισά φύλλα ξεκινώντας από το κάτω μέρος. Αφήνουμε κατά μέρος τα μοσχεύματα 1-2 μέρες για να στεγνώσει η πληγή στην τομή. Γεμίζουμε γλαστράκια με χώμα για κάκτους ή χώμα «εξωτερικού χώρου». Με ένα μολύβι ανοίγουμε τρύπες στο χώμα. Βάζουμε τα μοσχεύματα στις τρύπες. Ποτίζουμε απαλά και συμπληρώνουμε με λίγο χώμα. Τοποθετούμε τα γλαστράκια σε σκιερή και υπήνεμη θέση. Προαιρετικά μπορούμε να βουτήξουμε τα μοσχεύματα σε ορμόνη ριζοβολίας για μαλακά μοσχεύματα και πριν τα βάλουμε στο χώμα.

Πυκνή φυλλωσιά από κοντά και χοντρά κλαδιά. (φωτ. Δ.Α.)

Με δυό λόγια

Όνομα: Κρασούλα, Crassula ovata (συν. Crassula argentea)  

Πότισμα: Ελάχιστο το χειμώνα, όταν το χώμα είναι εντελώς στεγνό τον υπόλοιπο καιρό. 

Λίπασμα: Σε γλαστρικά φυτά μία αραιή δόση το χρόνο, προς το τέλος της άνοιξης. Ειδικό σκεύασμα για κάκτους ή ντοματιές.

Και κάτι ακόμη ... 

Τα φύλλα της κρασούλας είναι τοξικά για πολλά ζώα, οι γάτες και οι σκύλοι είναι μεταξύ αυτών. Προσωπικά γνωρίζω ότι δεν έχει συμβεί κάτι στις γάτες και τους σκύλους που έζησαν και ζουν δίπλα στις κρασούλες μου, όμως είναι κάτι που πρέπει να αναφέρω. Πάντως η υπομονή (Portulacaria afra) που της μοιάζει κάπως δεν είναι τοξική. 

Ταξίδι στο σπίτι

Το κλάδεμα του δεντρολίβανου

Το δεντρολίβανο (Rosmarinus officinalis) δεν είναι κάποιο μικρό θαμνάκι όπως άλλα αρωματικά, βλέπε τη ρίγανη ή το θυμάρι. Είναι μεγάλο, με φυλλωσιά πυκνή και συμπαγή. Μάλιστα αυτή μπορεί να γίνει ακόμη πιο πυκνή με ένα κλάδεμα το χρόνο. Το κλάδεμα αυτό γίνεται είτε όταν είναι ανθισμένο είτε λίγο μετά την άνθηση. Αν το φυτό είναι μικρό θα το κάνουμε με την ψαλίδα, αν είναι μεγάλο θα δουλέψουμε πιο εύκολα με ένα ηλεκτρικό μπορντουροψάλιδο. Ευτυχώς τα κλαδιά του δεν είναι τόσο σκληρά ώστε να χρειάζεται ένα ισχυρότερο μηχάνημα όπως είναι το βενζινοκίνητο μπορντουροψάλιδο. 

Κλάδεμα. (φωτ. Μ.Β.)

Το δεντρολίβανο της φωτογραφίας έχει ύψος περίπου 1,50 μ. Με το κλάδεμα αφαιρέθηκαν περίπου 20-30 εκ. ύψους.  Όπως συνήθως, το κλάδεμα στο ανώτερο τμήμα του φυτού ήταν λίγο αυστηρότερο απ’ ό,τι το κατώτερο. Με άλλα λόγια κλάδεψα περισσότερο στα ανώτερα κλαδιά παρά σε αυτά που είναι χαμηλά. Ένα πολύ μικρό μέρος των κλαδεμάτων φυλάχτηκε κατά μέρος για να ξεραθεί και χρησιμοποιηθεί στην κουζίνα. 

Ανθισμένο δεντρολίβανο. (φωτ. Τ.Α.)

Νέοι βλαστοί μερικές εβδομάδες μετά το κλάδεμα. (φωτ. Τ.Α.)

Πρόκειται για ένα μεσογειακό φυτό, που δεν πρέπει να λείπει από έναν ηλιόλουστο κήπο, κατά τη γνώμη μου. Είναι ένας αειθαλής θάμνος, με βελονοειδή και πολύ αρωματικά φυλλαράκια. Τα άνθη του εμφανίζονται προς το τέλος του χειμώνα και διατηρούνται για πολλές εβδομάδες, έχουν απόχρωση μπλε-λιλά. Ευδοκιμεί σε ηλιόλουστες θέσεις σε εδάφη που στραγγίζουν καλά κι ας είναι φτωχά σε θρεπτικά στοιχεία ή και πετρώδη εδάφη. Λόγω του σχήματος του παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον το έρπον δεντρολίβανο (Rosmarinus officinalis var. horizontalis) που επιπλέον, είναι κατάλληλο και για καλλιέργεια σε γλάστρα. Όμως γι΄αυτό θα μιλήσουμε σε άλλη ανάρτηση. 

Ασυνήθιστα, ξεχωριστά, χρήσιμα

Όπως πάντα είναι πάρα πολλά τα φυτά που μπορεί κανείς να βρει στην 65η Ανθοκομική Έκθεση Κηφισιάς. Τα περισσότερα απ’ αυτά είναι τα συνηθισμένα, αλλά πάντοτε δημοφιλή και αγαπημένα, όπως οι τρανταφυλλιές, οι γαρδένιες και ένα σωρό ακόμη. Σήμερα δεν θα σταθώ σε αυτά αλλά σε εκείνα που μου φάνηκαν ασυνήθιστα και σε μερικά ακόμη που θεωρώ αξιόλογα και χρήσιμα για τους κήπους.

Πρωτέα (Protea sp.) και λευκόσπερμο

Πρωτέα (Protea sp)

Είναι η πρώτη φορά που βλέπω πρωτέα στην Ανθοκομική της Κηφισιάς. Μπορεί και να είναι η πρώτη φορά που φέρνει τέτοια φυτά ένας εκθέτης-παραγωγός. Πρόκειται για το εθνικό λουλούδι της Νοτίου Αφρικής. Στην Ελλάδα καλλιεργείται στην Κρήτη με σκοπό την παραγωγή δρεπτών ανθέων. 

Λευκόσπερμο (Leucospermum sp.)

Το λευκόσπερμο (Leucospermum sp.) είναι συγγενικό της πρωτέας με εξίσου εντυπωσιακή ανθοφορία.

Βυσσινί σχεδόν μαύρο

«Μαύρη» οξαλίδα (Oxalis triangularis)

Η «μαύρη» οξαλίδα (Oxalis triangularis) με εντυπωσίασε για το χρώμα των φύλλων της. Είναι ένα «εύκολο», ποώδες φυτό χρήσιμο και για τα άνθη του. 

Κίνηση στον κήπο

 Στίπα (Nassella tenuissima, συνώνυμο Stipa tenuissima)

Τη στίπα (Nassella tenuissima, συνώνυμο Stipa tenuissima) θα ήταν προτιμώτερο να την δούμε σε ένα βίντεο και όχι σε φωτογραφία γιατί τότε εκτός από το λαμπερό πράσινο χρώμα της θα μπορούσαμε να δούμε και τον κυματισμό των φύλλων της ακόμη και στην πιο ελαφριά πνοή του ανέμου. Είναι καλύτερα να φυτεύουμε μερικές στίπες μαζί για μπορούμε να χαρούμε την κίνηση των φύλλων τους.

Γιατί όχι και στους κήπους; 

Ασφάκα (Phlomis fruticosa)

Η ασφάκα (Phlomis fruticosa) είναι πολύ συνηθισμένη στην χλωρίδα μας αλλά σπάνια στους κήπους μας. Τα κίτρινα άνθη της, τα ανοιχτά πράσινα φύλλα της και η μεγάλη αντοχή της στην ξηρασία νομίζω ότι αρκούν για να την επιλέξει κανείς. 

Αντοχή

Ερημόφιλο (Eremophila nivea)

Το ερημόφιλο (Eremophila nivea) είναι ένα αυστραλέζικο φυτό πολύ ανθεκτικό στην ξηρασία. Από μακριά θυμίζει λεβάντα αλλά δεν έχει καμμία σχέση με αυτή. Γίνεται ψηλό 1-1,50 μ.

Ας έρθει ξανά στη μόδα 

Ντουράντα (Duranta repens)

Η ντουράντα ή δουράντα (Duranta repens) παλιότερα ήταν συνηθισμένη στους κήπους μας, μετά για άγνωστους λόγους πέρασε η μόδα της. Φέτος την είδα ξανά και σκέφτηκα ότι αξίζει να τη θυμηθούμε ξανά όχι μόνο για τα άνθη της και τα φύλλά της αλλά περισσότερο για την ιδίαιτερη αρχιτεκτονική της κόμης της. 

Δεν είναι μόνο υπερτροφή

Ιπποφαές (Hippophaes rhamnoides)

Το ιπποφαές (Hippophaes rhamnoides) είναι πασίγνωστο και δημοφιλές για τους καρπούς του που εμφανίζονται μόνον στα θηλυκά φυτά. Όμως είναι πολύ χρήσιμο σε επικλινείς θέσεις γιατί το ριζικό του σύστημα συγκρατεί το χώμα ενώ επιπλέον έχει τεράστια αντοχή στην ξηρασία. 

Τσαπουρνιά ή τρικοκιά

Κράταιγος (Crataegus oxyacantha)

Με αυτά τα κοινά ονόματα είναι πιο γνωστός ο κράταιγος (Crataegus oxyacantha). Είναι ένας φυλλοβόλος θάμνος που ανθίζει την άνοιξη και δίνει κόκκινους καρπούς το φθινόπωρο. Αντέχει πολύ στην ξηρασία. Θεωρείται φαρμακευτικό φυτό.

Ο βασιλιάς των φρούτων

Μάνγκο (Mangifera indica)

Για την Ανατολή το μάνγκο (Mangifera indica) είναι ο βασιλιάς των φρούτων. Στην Ελλάδα μπορεί να καλλιεργηθεί και να καρποφορήσει μόνον σε περιοχές που δεν έχουν παγωνιές.

Το φρούτο του δράκου

Πιταχάγια (Hylocereus undatus) 

Ομολογώ ότι έμαθα πως υπάρχει  φρούτο με το όνομα πιταχάγια από ένα παλιό διαδικτυακό παιχνίδι, το Φαρμεράμα. Τώρα είδα και το φυτό πιταχάγια ή πιτάγια  (Hylocereus undatus) στην Ανθοκομική της Κηφισιάς. Είναι ένας κάκτος με εδώδιμους καρπούς των οποίων ο φλοιός είναι κόκκινος και θυμίζει λέπια ή φολίδες και έτσι εξηγείται και το όνομά τους στα αγγλικά, Dragon fruits.

Μαγειρικό 

Σιτρονέλα (Cymbopogon citratus)

Όταν στις μαγειρικές τηλεοπτικές εκπομπές ακούμε να μιλούν για lemon grass ας γνωρίζουμε ότι εννοούν την σιτρονέλα (Cymbopogon citratus). Είναι μία πόα καταγόμενη από την τροπική νότια Ασία. Όπως είναι γνωστό χρησιμοποιείται στη μαγειρική αλλά έχει και φαρμακευτικές ιδιότητες.

Το φυτό των βιοκαλλιεργητών

 Σύμφυτο (Symphytum officinale)

Το σύμφυτο (Symphytum officinale) είναι μια πόα που αυτοφύεται σε υγρά λιβάδια διάφορων περιοχών της χώρας μας. Θεωρείται φαρμακευτικό φυτό ενώ στην κηπουρική χρησιμοποιείται για την ενεργοποίηση του κομπόστ ή συνδυάζεται με άλλα φυτικά προϊόντα για την πρόληψη προσβολών από έντομα.

Χρειάζεται αυτό το χρώμα;  

Σανσεβιέρα κυλινδρική (Sansevieria cylindrica)

Η κυλινδρική σανσεβιέρα (Sansevieria cylindrica) είναι ένα πολύ όμορφο και «εύκολο» παχύφυτο, κατάλληλο για εσωτερικούς, φωτεινούς χώρους. Δεν το ποτίζουμε το χειμώνα και το καλοκαίρι προσέχουμε να μη λιμνάζει το νερό γύρω του. Στ' αλήθεια για να πουληθεί πρέπει να βαφτούν οι κορυφές του; 

Γιατί μόνο μια καρδιά;

Χόγια κέριι (Hoya kerii)

Αυτή η χόγια (Hoya kerii) ήταν, και μάλλον είναι ακόμη, ένα από τα «μεγάλα σουξέ» της ανθοκομικής αγοράς λόγω του σχήματος του φύλλου. Οι αγλόφωνοι την λένε, sweetheart hoya. Ωραίο θα ήταν να βρίσκαμε στην αγορά και πιο μεγάλα φυτά και όχι αυτά με το ένα και μοναδικό φύλλο. 

Οι κήποι του Μέλλοντος στην Κηφισιά

Φέτος το εκθεσιακό τμήμα της 65ης Ανθοκομικής Έκθεσης Κηφισιάς έχει τον τίτλο «Οι κήπου του μέλλοντος». Ο στόχος είναι να πάρουμε μια ιδέα σχετικά με το πώς θα μπορούσαν ή θα χρειαστεί να είναι οι κήποι στο μέλλον. 

Ο «μελισσόκηπος» (φωτ. Τ.Α.)

Περιλαμβάνει έναν μικρό αλλά εντυπωσιακό κάθετο κήπο και έναν ταρατσόκηπο· έναν άνυδρο κήπο με ξηροφυτικά φυτά που μπορούν να ευδοκιμήσουν σε «δύσκολες» υδατικές συνθήκες· έναν, μικρό γεμάτο λουλούδια, κήπο σχεδιασμένο με στόχο να προσελκύει και να συντηρεί πληθυσμούς μελισσών· και τέλος τον Διαστημικό κήπο, δηλαδή έναν θόλο που φιλοξενεί είδη φυτών που έχουν ταξιδέψει και καλλιεργηθεί στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, τον ISS, για να διαπιστωθεί η συμπεριφορά τους σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας και να δοκιμαστεί η δυνατότητα παραγωγής τροφίμων για τους αστροναύτες.

Σε επόμενη ανάρτηση θα παρουσιάσω μερικά απ’ τα φυτά που με εντυπωσιάζουν στην φετινή Ανθοκομική.

Τμήμα του ταρατσόκηπου. Το «σπιτάκι» είναι χρωματισμένο με ειδικό χρώμα πίνακα όπου οι επισκέπτες της έκθεσης μπορούν να γράψουν ό,τι θέλουν. (φωτ. Τ.Α.) 

Ο κάθετος ή σωστότερα ο κατακόρυφος κήπος (φωτ. Τ.Α.)

Τμήμα του άνυδρου κήπου. Τα φυτά με τα κίτρινα άνθη αριστερά είναι ασφάκες (Phlomis fruticosa). Στα δεξιά διακρίνονται ερημόφιλα (Eremophila sp.) και καλοκέφαλοι (Calocephalus sp.) (φωτ. Τ.Α.)

Τμήμα του θόλου του Διαστημικού κήπου. (φωτ. Τ.Α.)

Η Ανθοκομική της Κηφισιάς θα είναι ανοιχτή μέχρι την 19η Μαΐου και γίνεται στο Άλσος της Κηφισιάς μπροστά στον σταθμό του Ηλεκτρικού. Για λεπτομέρειες σχετικά με το πρόγραμμα δείτε εδώ.

Δύο ακόμη εκθεσιακά περίπτερα. Επάνω αυτό του Gryllis Water Lilies με τα λαμπερά νούφαρα και κάτω οι εντυπωσιακοί κάκτοι και τα παχύφυτα του Πουλημένου (φωτ. Τ.Α.)