Τετάρτη 9 Μαρτίου 2016

Μια ιστορία για την άκανθο

Η τηλεόραση, οι εφημερίδες, τα περιοδικά, τα βιβλία, οι διαφημίσεις, οι αφίσες, μεταδίδουν και προβάλουν εικόνες. Πάρα πολλές εικόνες! Υποψιάζομαι ότι αυτός ο πληθωρισμός εικόνων στο χαρτί ή στην οθόνη γεμίζει τόσο πολύ το μυαλό μας ώστε δυσκολευόμαστε να δώσουμε περισσότερη προσοχή στις εικόνες που υπάρχουν ζωντανές γύρω μας. Σίγουρα και η συνήθεια παίζει το ρόλο της όμως νομίζω ότι πολύ παλιά, τότε που δεν υπήρχαν τόσες πολλές εικόνες σε χαρτί και οθόνες, οι άνθρωποι έδιναν μεγαλύτερη σημασία σε αυτά που έβλεπαν γύρω τους. 
Η ανακάλυψη του Κορινθιακού κιονόκρανου από τον Καλλίμαχο. Χαρακτικό του Claude Perrault, 1684. Πηγή: Wikimedia Commons

Σε ένα τοπίο όπου τα περισσότερα αυτοφυή φυτά έχουν μικρά και σκληρά φύλλα, πολύ συχνά, αγκαθωτά και γκριζωπά, ένα φυτό με τεράστια πράσινα, δαντελωτά φύλλα δεν μπορεί παρά να ξεχωρίζει. Η ιστορία λέει ότι ο γλύπτης Καλλίμαχος, είδε σε ένα Κορινθιακό νεκροταφείο μία άκανθο να αγκαλιάζει με τα φύλλα της ένα καλάθι πάνω σε έναν τάφο. Από εκεί εμπνεύσθηκε το Κορινθιακό κιονόκρανο. Όμως υπάρχει και ένα μακεδονικό νόμισμα του 4ου π.Χ. αιώνα που εικονίζει φύλλα ακάνθου. Στην Ελλάδα έχουμε δύο είδη ακάνθου, τη μαλακή Acanthus mollis και την αγκαθωτή Acanthus spinosus. Η πρώτη φυτρώνει άγρια μόνο στη βόρειο Ελλάδα ενώ η δεύτερη υπάρχει και στα νότια. Άρα το πιθανότερο είναι ότι το μοτίβο φύλλου πάνω στο κορινθιακό κιονόκρανο προέρχεται από την αγκαθωτή άκανθο και το μοτίβο στο νόμισμα απ’ τη μαλακή. Αυτές οι πληροφορίες προέρχονται από δύο βιβλία του Έλμουτ Μπάουμαν το πρώτο έχει τον τίτλο: «Η ελληνική χλωρίδα στο μύθο, στην τέχνη, στη λογοτεχνία» (έκδοση της Ελληνικής Εταιρίας Προστασίας της Φύσεως) ενώ το δεύτερο είναι το «Φυτά σε αρχαία ελληνικά νομίσματα» απ’ τις εκδόσεις Ηλίβατον. 
Μαλακή άκανθος
Η μαλακή άκανθος (φωτ. Τ.Α.)

Η μαλακή άκανθος (Acanthus mollis) είναι η πιο συχνά καλλιεργούμενη από τις δύο και τη βρίσκουμε στα πιο «ενημερωμένα» κέντρα κήπου. Διαβάστε για αυτήν πατώντας εδώ. Την αγκαθωτή (Acanthus spinosus) σπάνια την έχω δει να πωλείται, αλλά αυτό μπορεί να μη σημαίνει κάτι.
Αγκαθωτή άκανθος
Η αγκαθωτή άκανθος (φωτ. Δ.Α.)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εδώ μπορείτε να σχολιάσετε ή να ρωτήσετε κάτι σχετικό με τη δημοσίευση. Η ερώτηση ή το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί αφού το επεξεργαστώ.